menubalk


Tijdlijn Tweede Wereldoorlog

Onderstaande Tijdlijn geeft een chronologisch overzicht van belangrijke omstandigheden in de aanloop naar - en gedurende de Tweede Wereldoorlog. In deze tijdlijn worden de gebeurtenissen in de regio Dordrecht in de tijd afgezet tegen zowel de gebeurtenissen in de rest van Nederland als Internationaal.

U kunt de gehele tijdlijn doorlezen of direct naar een bepaald jaar gaan door op het gewenste jaartal te klikken.

Naast diverse gebeurtenissen ziet u het informatie icoon hetgeen aangeeft dat er meer gebeurtenissen zijn geweest op de betreffende datum of dat er meer of aanvullende informatie is over de gebeurtenissen. Klik op het icoontje voor deze extra informatie.

Stichting Museum 1940 - 1945 is zich ervan bewust dat een Tijdlijn als deze nooit volledig is en deze zal dan ook regelmatig worden bijgewerkt en uitgebreid. Indien u beschikt over informatie welke relevant is en ontbreekt in deze Tijdlijn, vernemen wij dit uiteraard graag van u.

 

 
 
 

Dordrecht

 

Nederland

 

Internationaal

 
1918
 
 
 
 
 
Duitsland   -   07-11-1918
De November (Beierse) revolutie bereikt Munchen. Koning Lodewijk III wordt afgezet. De Beierse Vrijstaat wordt uitgeroepen.
 
 
 
 
Duitsland   -   09-11-1918
De November revolutie bereikt Berlijn. Keizer Wilhelm II wordt afgezet. Friedrich Eberl is de nieuwe SPD kanselier. Philip Scheideman roept de republiek uit.
 
 
 
 
Duitsland   -   10-11-1918
De raad van Volkscommissarissen, de keizerlijke troepen en de vrijkorpsen (ongebonden groepen soldaten) slaan de Linkse opstand neer. (De Spartacus opstand).
 
 
 
 

Meer informatie!

Duitsland   -   11 november 1918

11.00 uur de ondertekening van de wapenstilstand akkoorden tussen Duitsland en de Geallieerden vond plaats in een spoorwegwagon in het bos van La Compiegne.

Enkele overeengekomen voorwaarden:

  • Duitsland is de enige schuldige aan WO I.
  • Duitsland raakt 13% van zijn grondgebied kwijt.
  • Duitse leger terug naar een sterkte van 100.000 man.
  • Geen zware wapens en vliegtuigen meer.
  • Het Rijnland blijft bezet door geallieerde troepen.
  • Herstel betaling van 132 miljard Duitse mark.

Deze ondertekening van Het Verdrag van Versaille, betekende het einde van de 1e Wereldoorlog.

Frankrijk   -   11-11-1918
11.00 uur de ondertekening van de wapenstilstand akkoorden tussen Duitsland en de Geallieerden vond plaats in een spoorwegwagon in het bos van La Compiegne.
 
1919
 
 
 
 
 
Duitsland   -   05-01-1919
Oprichting van de Duitse Arbeiders Partij door Anton Drexler.
 
 
 
 
 
Duitsland   -   13-04-1919
De Vrijkorpsen bestormen Munchen om de Raden Republiek ten val te brengen. Een in der aller haast opgezet Rode leger, slaat deze aanval af.
 
 
 
 
 
Duitsland   -   01-05-1919
Het Vrijkorps van Ritter von Erp valt Munchen binnen. Na hevige gevechten wordt het Rode leger verslagen en Munchen ingnomen.
 
 
 
 
 
Duitsland   -   02/03-05-1919
De Raden republiek wordt ten val gebracht.
 
 
 
 
 
Duitsland   -   09-1919
Adolf Hitler wordt lid van de DAP (machtsbasis in Munchen).
 
 
 
 
 
Duitsland   -   16-10-1919
Adolf Hitler houdt voor 11 toehoorders een toespraak in de Munchener Hofbraukeller.
 
1920
 
 
 
 
 
Duitsland   -   24-02-1920
De Duitse Arbeiders Partij wordt de Nationaal Socialistische Democratische Arbeiders partij (N.S.D.A.P.).

Tijdens een massabijeenkomst van de N.S.D.A.P. spreekt Adolf Hitler.
 
 
 
 

Meer informatie!

Duitsland   -   13 maart 1920

Orders om de Marinebrigade Erhardt te ontbinden. Dit stuit op verzet bij o.a. W.von Luttwitz commandant van de Reichswehr in Berlijn. Een nieuwe greep naar de macht door Luttwitz. De maart opstand door W.Kapp.

Duitsland   -   13-03-1920
Orders om de Marinebrigade Erhardt te ontbinden. De maart opstand door W.Kapp.
 
 
 
 
 
Duitsland   -   17-03-1920
Het Rode leger raakt slaags met de voorhoede van het Freikorps Lichtslag. Nieuwe stakingen breken uit in het Ruhrgebied.
 
 
 
 

Meer informatie!

Duitsland   -   2 april 1920

De regering zet het leger in. Reichswehr, politie en vrijkorpsen trekken het Ruhrgebied binnen. Het Rode leger verliest. Na een oproep van diverse partijen leggen de arbeiders de wapens neer. (KDP en USPD). De radicale KAPD niet, het leger treedt zeer hard op.

Duitsland   -   02-04-1920
De regering zet het leger in. Reichswehr, politie en vrijkorpsen trekken het Ruhrgebied binnen.
 
 
 
 
 
Duitsland   -   03-04-1920
President Ebert verbied standgerechten.
 
 
 
 
 
Duitsland   -   12-04-1920
Generaal von Watter verbied wederom het gedrag door de soldaten. De troepen houden halt ter hoogte van de Ruhr.
De Britten dreigen met het bezetten van het Bergisches land, wegen het schenden van het Verdrag van Versaille.
Ruhr opstand definitief de kop ingedrukt.
 
 
 
 
 
Duitsland   -   01-07-1920
Voor de eerste maal wordt de nieuwe vlag van Duitsland gehesen. Het rode veld met de witte cirkel en de zwarte swastika.
 
 
 
Nederland   -   30-09-1920
Nederland wordt lid van de Volkerenbond.
 
 
 
1921
 
 
 
Duitsland   -   29-07-1921
Adolf Hitler wordt leider van de NSDAP. Hij is teven het brein achter vele activiteiten van de partij.
 
 
 
Duitsland   -   04-11-1921
Adolf Hitler richt de Sturm Abteilung SA op (Bruin hemden). De chef staf werd Erich Rohm. Opgericht ter bescherming van de eigen leden, tegen de aanvallen van socialisten en communisten.
 
1922
 
 
 
Duitsland   -   26-12-1922
Zware economische problemen. Geallieerde herstelcommissie geeft Duitsland opdracht de betalingen te voldoen.
 
1923
 
 
 
Duitsland   -   08-01-1923
De Geallieerde herstelcommissie stelt vast dat de Weimar republiek goederen achterhoud en te weinig kolen, staal en hout levert.
 
 
 
Frankrijk   -   11-02-1923
De Franse premier Poincaire geeft opdracht voor een invasie en bezetting van de Ruhrvallei. Frans - en Belgische troepen, ca. 60.000 tot 100.000 man bezetten het Ruhrgebied als onderpand voor de herstelbetalingen.
 
 
 
Duitsland   -   03-1923
Begin van een hyperinflatie.
 
 
 
Duitsland   -   12-03-1923
President Hindenburg bepaalt dat naast de zwart,wit rode vlag van het Reich ook de vlag met de Swastika moet worden gehesen.
 
 
 
Duitsland   -   21-03-1923
De Nieuwe Rijksdag komt samen in Potsdam.
 
 
 
Duitsland   -   01-09-1923
De Weimar regering kondigt de noodtoestand af.
 
 
 
 

Meer informatie!

Duitsland   -   08/09 november 1923

Een poging tot staatsgreep van Adolf Hitler en enkele andere nazi’s uit partijtop en de SA. Tijdens een bijeenkomst in de Hoffbrau keller in Munchen. Het doel is de Weimar republiek omver te werpen en de macht te grijpen. Maar de conservatieven in Beieren vertrouwen hem niet. Dit gaat ten koste van 20 doden en vele gewonden. Adolf Hitler en de zijnen worden gearresteerd en overgebracht naar het politiebureau. Na verhoor wordt hij berecht en veroordeeld tot 5 jaar gevangenis straf. Deze straf zit hij uit in de Landsberg am Lech gevangenis. De N.S.D.A.P. en S.A worden verboden.

Duitsland   -   08/09-11-1923
Een poging tot staatsgreep van Adolf Hitler en enkele andere nazi’s uit partijtop en de SA.
 
1924
 
 
 
Duitsland   -   1924
Adolf Hitler begint aan het schrijven van Mein Kampf.
 
 
 
Duitsland   -   20-12-1924
Adolf Hitler wordt weer vrijgelaten uit de gevangenis.
 
1925
 
 
 
Duitsland   -   12-05-1925
Presidentsverkiezingen maarschalk P. van Hindenburg.
 
 
 
Duitsland   -   02-07-1925
De publicatie van het eerste deel van Mein Kampf (de afrekening).
 
 
 
Duitsland   -   07-07-1925
Begin met het terugtrekken van de bezetting uit het Ruhrgebied.
 
 

Meer informatie!

Zwitserland   -   15/16 oktober 1925

Verdrag van Locarno, de ondertekening van het slotprotocol:

  • Erkenning van grenzen tussen bepaalden landen.
  • Ondertekening garandeert de grenzen tussen Duitsland en Belgie en Duitsland en Frankrijk van 1919.
  • Delen van het Duitse Rijnland bezet door Franse troepen.

Zwitserland   -   15/16-10-1925
Verdrag van Locarno, de ondertekening van het slotprotocol.
 
1926
 
 
 
Groot-Brittannië   -   03-05-1926
Algemene stakingen van arbeiders over het gehele land. 1,7 miljoen arbeider verschenen niet op hun werk.
 
 
 
Groot-Brittannië   -   03-05-1926
Einde van de algemene staking van arbeiders.
 
 
 
Duitsland   -   05-1926
De publicatie van het tweede deel van Mein Kampf (de nat. soc. beweging).
 
 
 
China   -   05-1926
Dood van de Chinese leider Sun Yat Sen.
 
1928
 
 
 
Duitsland   -   20-05-1928
Verkiezingen voor de Rijksdag. Winnaar SDP van Duitsland. NSDAP van Adolf Hitler verliest 2 zetels, maar keert terug in de nieuwe Rijksdag met 12 zetels.
 
1929
 
 

Meer informatie!

Verenigde Staten van Amerika   -   24 oktober 1929

New-York de Wallstreet crash. Zware economische crisis waarin de aandelen extreem dalen, er breekt paniek uit onder beleggers. Aandelen zijn moeilijk te verkopen omdat de aandelenkoersen kelderen. Hierdoor ontstaat er onder andere in Duitsland een enorme armoede. Werkeloosheid van 8½ %.

Verenigde Staten   -   24-10-1929
New-York de Wallstreet crash, waardoor een nware economische crisis.
 
1930
 
 
Nederland   -   1930
Nederland telt 250.000 werkelozen, en 525.000 ongeregistreerde werkelozen.
 
 
1931
 
 
Nederland   -   14-12-1931
Ir. Anton Mussert en Cornelis van Geelkerken richten in Utrecht de Nationaal Socialistische Beweging (NSB) op.
 
 
 
Nederland   -   16-12-1931
Oprichting van de Nationaal Socialistische Nederlandse Arbeiders partij, door Adalbar Smit.

Verschijning van het eerste weekblad “De Bezem”.
 
 
1932
 
 
Nederland   -   1932
De regering Ruys de Beerenbrouck voert de stempelkaart in.

Invoering van het rijwiel belasting-plaatje. Rijwiel belastingplaatjes met gaatje voor werkelozen, en zonder gaatje voor werkenden.
 
Duitsland   -   1932
De werkeloosheid bereikt een record van 29,9 %.
 
1933
 
 
Nederland   -   07-01-1933
Eerste Landdag van de NSB in Utrecht. Verschijning eerste wekelijkse nummer van het N.S.B partijblad Volk en Vaderland.
 

 

Duitsland   -   27-01-1933

Brand in het gebouw van de Rijksdag te Berlijn.
 
 
 
Duitsland   -   30-01-1933
In Duitsland wordt Hitler beedigd als rijkskanselier, na het verkiezingssucces van de NSDAP in juli en november 1932. Hij krijgt de opdracht van Hindenburg een nieuwe regering te formeren.
 
 
 
Duitsland   -   28-02-1933
Maatregel: In reactie op de Rijksdag brand wordt een noodverordening tegen de communisten ingevoerd (o.a. een opschorting van de grondrechten).
 
 

 

Nederland   -   10-03-1933

De Nederlandse regering verbiedt beroepsofficieren en -onderofficieren lid te zijn van verenigingen op facistische grondslag.
 
Duitsland   -   05-03-1933
Nieuwe verkiezingen gepaard gaande met veel geweld. De N.S.D.A.P. behaald 43,9 % van de stemmen net niet de voldoende voor de meerderheid.
Duitsland   -   20-03-1933
In Duitsland wordt het eerste concentratiekamp ingericht (Dachau).
 
 

 

Nederland   -   28-11-1933

De Nederlandse regering verbiedt alle ambtenaren lid te zijn van de NSB.
 
Duitsland   -   10-05-1933
Over het gehele land vinden openbare boekverbrandingen plaats.
 
1934
 
 
Nederland   -   1934
Regering Colijn zet het mes in de steun uitkering.
 
 
 
Nederland   -   01-01-1934
De N.S.N.A.P. verdwijnt.
 

 

Duitsland   -   30-01-1934

Wet over de inrichting van het Reich.
 
 
Nederland   -   01-05-1934
De oprichting van het Zwarte Front door Arnold Meijer.
 

 

Duitsland   -   30-06/02-07-1934

Op een partij bijeenkomst in Beieren, wordt de gehele top van de S.A. en hun leider E.Rohm opgepakt door de S.S. Zij worden verdacht van samenzwering tegen Adolf Hitler. Vervolgens worden zij alle 100 vermoord. De Nacht van de Lange messen.
 
 
Nederland   -   04-07-1934
Volksopstand op de barricade. Leger en politie grijpen in.

Oprichting door N.S.B er van Geelkerken van de N.J.S., Nationale Jeugd Storm.
 

 

 

Duitsland   -   14-07-1934

Wet uitgevaardigd van de Totalitaire Staat. ( 1 partij staat).
 
 
 
Duitsland   -   02-08-1934
Na de dood van Hindenburg roept Hitler zichzelf uit tot Furher und Reichskanzler. De functievereniging wordt bij een latere volksstemming goedgekeurd.
 
1935
 
 
Nederland   -   01-01-1935
Oprichting van de 2e Nationaal Socialistische Nederlandse Arbeiders Partij door de anti semiet, majoor C.J.A.Kruijt.
 
 
 
Nederland   -   17-04-1935
Bij de verkiezingen voor de Provinciale Staten behaalt de NSB 7,91 % van de uitgebrachte stemmen.
 
 
1936
 
 
Nederland   -   1936
De werkeloosheid bereikt een voor-oorlogs dieptepunt.
 

 

Duitsland   -   07-03-1936

Her -militarisering van het Rijnland.
 
 
Nederland   -   24-05-1936
De rooms-katholieken bisschoppen van Nederland verbieden de gelovigen lid te zijn van de NSB.
 
 
 
Nederland   -   02-10-1936
De synode van de gereformeerde kerken in Nederland verbiedt de gelovigen lid te zijn van de NSB.
 
 
1937
 
 
Nederland   -   26-05-1937
Bij de verkiezingen voor de Tweede Kamer behaalt de NSB 4,21 % van de uitgebrachte stemmen: de partij komt met 4 zetels in de kamer.

Oprichting rijksbureau voor voorbereiding “Voedselvoorziening in oorlogstijd”.
 
 
1938
 
 
Nederland   -   1938
Gedeeltelijke mobilisatie van het Nederlandse leger.
 
Tsjecho-Slowakije / Duitsland   -   1938
Fall Grun: Annexatie van Tsjecho-Slowakije.

Fall Blau: Studie van de Luftwaffe om een mogelijke aanval op Groot-Brittannie uit te voeren.
 
 
 
Groot-Brittannië   -   03-1938
Bij SIS (MI6) worden de diensten D en EH opgezet. D onder leiding van Lawrence D. Grand. EH onder leiding van Campbell Stuart (CS).
 
 
 
Oostenrijk   -   12-03-1938
Duitse troepen vallen Oostenrijk binnen - de "Anschluss".
 
 
 
Groot-Brittannië   -   29-09-1938
Chamberlain ondertekent in München het verdrag dat "vrede in onze tijd" en "een eervolle vrede" belooft.
 
 
 
Groot-Brittannië   -   11-1938
GS/R omgezet om naar MI/R.
 
 

Meer informatie!

Duitsland   -   09/10 November 1938

De Kristallnacht in Duitsland. Door de nazi’s georganiseerde progroms tegen de Joden. 1000 tot 2000 Synagoge vernield, 7500 winkels vernield en 20.000 joodse Duitsers worden gearresteerd en afgevoerd naar concentratiekampen.

Duitsland  -   09/10-11-1938
De Kristallnacht in Duitsland.
 
1939
 
 
 
Polen   -   1939
Fall Weiss: Annexatie van West-Polen.

Operatie Himmler: Nagespeelde Poolse sabotage om hun invasie te rechtvaardigen.
 
 
 
Frankrijk   -   09-01-1939
Ontmoeting van geheime diensten in Parijs. Een aanval van Duitsland wordt verwacht. Alle gegevens over Enigma uit Polen en Frankrijk, worden overgebracht naar Engeland.
 
 
 
Tsjecho-Slowakije   -   15-03-1939
Duitse troepen bezetten de Tsjechische rompstaat: Slowakije scheidt zich onder het marionettenbe-wind af.
 
 
 
Groot-Brittannië   -   23-03-1939
Door FO wordt de samenwerking van D, EH en MI/R georganiseerd. Hieruit ontstaat later SOE.
 
 
 
Duitsland   -   23-03-1939
Duitse troepen bezetten Memel.
 
 
 
Verenigde Staten   -   04-1939
Roosevelts oproep tot vrede, aan hitler, wordt verworpen.
 
 
 
Groot-Brittannië / Polen   -   04-1939
Collin Gubbins, de latere chef van de Bakerstreet Irregulars, reist naar Polen voor een geheime missie.
 
 
 
Albanië   -   04-1939
Italië valt Albanië binnen.
 
 
Nederland   -   19-04-1939
Bij de verkiezingen voor de provinciale Staten behaalt de NSB nog slechts 3,89 % van de uitge-brachte stemmen; ze behoud 21 zetels.
 
 
 
 
Polen   -   24-07-1939
Ontmoeting in Pyry, Polen, van hoge Poolse, Engelse en Franse personen van de geheime diensten
 
 
 
Groot-Brittannië / Frankrijk / Polen   -   08-1939
Groot-Brittannië sluit samen met Frankrijk een verdrag van wederzijdse militaire bijstand met Polen.
 
 
 
Groot-Brittannië   -   08-1939
De Government Code & Cypher School verplaatst naar Bletchley Park. Sectie V en Registry naar St. Albans. Sectie VIII naar Whaddon Hall. De Z organisatie verplaatst naar Zwitserland.
 
 
 
Verenigde Staten   -   08-1939
Einstein zendt een brief aan Roosevelt over het maken van een bom, groot genoeg voor het verwoesten van hele steden.
 
 
 
Polen   -   08-1939
De codeermachine der nazi's, de Enigma wordt uit Warschau gesmokkeld.
 
 

 

Nederland   -   24-08-1939
Afkondiging van de Voor Mobilisatie door kabinet de Geer (opgeroepen 50.000 man). Kamp Amersfoort is Nederlands legerkamp voor Artillerie en Infanterie.
 
Duitsland / Sovjetunie  -   23-08-1939
Duitsland en de Sovjetunie sluiten een niet- aanvalsverdrag. In een geheime clausule wordt de verdeling van Polen geregeld.
 


Meer informatie!

Nederland   -   28 augustus 1939

De afkondiging door het kabinet de Geer van de Algemene Mobilisatie.

  • Oefening voor de burgerbevolking.
  • Bouw van schuilkelders.
  • Verduistering oefeningen.
  • Oprichting van de Luchtbeschermingsdienst.

 

 

Nederland   -   28-08-1939
De afkondiging door het kabinet de Geer van de Algemene Mobilisatie. Prins Bernhard wordt Inspecteur-Generaal der strijdkrachten.
 
Duitsland  -   26-08-1939
Hitler garandeert de neutraliteit van Belgie, Denemarken, Luxemburg, Nederland en Zwitserland.
 
 
Nederland   -   29-08-1939
Bij Koninklijke besluit wordt generaal I.H. Reijnders opgevolgd door generaal H.G.Winkelman.
 

 

Polen  -   30-08-1939

Polen mobiliseert.
 
 
 
Verenigde Staten   -   09-1939
Roosevelt(POTUS) stelt Churchill (marinefunctionaris) voor een vertrouwelijke uitwisseling van informatie te beginnen.
 
 
Nederland   -   01-09-1939
Invoering van de 1e distributie stamkaart.

Oprichting door Ir.A.Mussert (N.S.B.) van de Nationaal Socialistische Vrouwen Organisatie.

Nederland denkt, net als bij de eerste wereldoorlog, neutraal te blijven.
 
Polen   -   01-09-1939
Duitse aanval op Polen.
 
 
 
03-09-1939
Engeland, Frankrijk, Australie, Nieuwe Zeeland en India verklaren Duitsland de oorlog. In de dagen daarop gevolg door Zuid-Afrika en Canada.
 
 
 
Polen   -   17-09-1939
De Russen vallen Polen binnen en bezetten het tot aan de met Duitsland afgesproken demarcatielijn.
 
 
 
Duitsland   -   27-09-1939
RSHA ReichSicherheitsHauptAmt word opgericht.
 
 
 
Polen   -   28-09-1939
Warschau capituleert, Polen wordt verdeeld.
 
 
 
Noorwegen   -   10-1939
Stephenson identificeert Norsk Hydro als leverancier van zwaar water voor Duitse atoomexperimenten.
 
 

 

Nederland   -   30-10-1939
In Nederland gaat de suiker op de bon. Het rantsoen is 1 kg. per persoon per drie weken.
 
Polen  -   24-10-1939
In Polen voeren de Duitsers voor het eerst de Jodenster in.
 
 
 
 
Verenigde Staten   -   11-1939
Stephenson vertrekt voor afleidingsmanoeuvre in verband met STRIKE OX.
 
 
 
 
Groot-Brittannië  -   04-11-1939
Hoofd SIS, Hugh Sinclair overlijdt, Stuart Menzies wordt op 28 nov. het nieuwe hoofd. Hankey gaf de voorkeur aan Jasper Harker hoofd MI5 of aan John Godfrey directeur Marine Inlichtingen Dienst.

Churchill adviseert blokkade van Noorse en Zweedse leveranties aan Duitsland met "diplomatieke noch militaire" middelen.

Hankey lid van War Cabinet.
 
 
 
 
Duitsland  -   08-11-1939
Aanslag op hitler in een bierkelder in München.
 
 
Nederland   -   9-11-1939
Venlo incident. De in Nederland aanwezige MI6 agent Stevens en de bij Organization Z horende Best worden, in opdracht van Schellenberg meegenomen en worden gedurende an de oorlog gevangen gezet.
 
 
 
Nederland   -   11-11-1939
In Nederland gaan de erwten op de bon: per persoon 500 gr. Per vier weken.
 
 
 
Nederland   -   25-11-1939
Opening van kamp Schoorl. (Nederlands legerkamp).
 

 

Finland   -   30-11-1939

Sovjettroepen vallen Finland aan.
 
 
 
 
Finland  -   12-1939
Stephenson gaat naar Finland voor een wanhopige poging de Russische invasie te bezweren.
 
1940
 
 
 
 
Noorwegen  -   01-1940
Stephenson reist naar een Noorse zwaarwaterfabriek op de voet gevolgd door Duitse geleerden.
 
 
 
 
België  -   10-01-1940
Majoor Erich Hönmanns moet met een Messerschmitt een noodlanding maken op Belgisch grondgebied, hij had het plan voor de aanval op de lage landen bij zich. Dit viel in handen van de Belgische grenswachters.
 
 
Nederland   -   13-01-1940
Het Nederlandse leger wordt in staat van paraatheid gebracht.
 
 
 
Nederland   -   15-02-1940
Onder druk van de Duitse propaganda partij ontstond de 3e Nationaal Socialistische Nederlandse Arbeiders Partij door dr. E. Ridder van Rappardt. Streven is Nederland op te laten gaan in Duitsland.
 

 

 

Noorwegen / Denemarken   -   09-04-1940

Operatie Weserubung: Duitse troepen vallen Noorwegen en Denemarken binnen.
 
 
 
 
Groot-Brittannië  -   03-1940
Stephenson licht Churchill in over uiterst geheim wetenschappelijk rapport waaruit blijkt dat een atoombom technisch mogelijk is.
 
 
Nederland   -   19-04-1940
De Nederlandse regering kondigt de staat van beleg af.
 
 
 
 
 
Groot-Brittannië  -   05-1940
Churchill vormt coalitie regering en houdt zijn eerste rede als premier, beloofd niets dan "bloed zweet en tranen".

Churchill verzoekt Roosevelt om torpedobootjagers in bruikleen te verstrekken.

Britten mobiliseren zich voor de evacuatie van Duinkerken op basis van door Enigma (ultra) gedecodeerde berichten.

SOE "samengesteld".
 
 
Nederland   -   09-05-1940
Het hoofdkwartier van de Nederlandse strijdkrachten waarschuwt per telegram alle verdedigingslinies.
 

Meer informatie!

 

Dordrecht   -   10 mei 1940

Fall Gelb:De Duitse legers openen in all vroegte de aanval op Belgie, Nederland en Luxemburg. De belangrijkste gebeurtenissen in Dordrecht:

Dordrecht. 03.57 uur, Duitse parachutisten van de 7e Flieger Divisie landen bij:

  • Duitse parachutisten van 2-FJR1, landen bij de zuidkant van de Moerdijkbrug.
  • Duitse parachutisten van 2-FJR1, landen aan de noordkant van de Moerdijk (Willemsdorp)
  • Duitse parachutisten van 1-FJR1, landen bij de Dordtse Biesbosch (nrd. Elsweg/Zeedijk e.o)
  • Duitse parachutisten van 1-FJR1, landen bij de Tweede Tol. (staf compagnie FJR)
  • Duitse parachutisten van 1-FJR1, landen bij de Kilweg/Amstelwijck e.o.
  • Duitse parachutisten van 3-FJR1 / 2 FJR2, landen in het Bos van de Roo (Weizigtpark)
  • Duitse parachutisten van 1-3-FJR1, landen op Zwijndrecht bij de Verkeersbrug( rich.Dordrecht)
  • Duitse parachutisten van FJR1-2+ 9e Pantser div.+SS-LSAH+ 39 LK maken commando in Rijsoord.


Dordrecht 03.57 uur: Burgemeester Bleeker gaat met een auto en chauffeur naar de wijk Krispijn. Komende uit de Tunnel bij de van Baerlestraat, wordt de auto beschoten door Duitse parachutisten. Bleeker raakt gewond aan nek en schouder.

Dordrecht  -   10-05-1940
Fall Gelb:De Duitse legers openen in all vroegte de aanval op Belgie, Nederland en Luxemburg. De belangrijkste gebeurtenissen in Dordrecht:

Meer informatie!

 

Nederland   -   10 mei 1940

Fall Gelb:De Duitse legers openen in all vroegte de aanval op Belgie, Nederland en Luxemburg. De belangrijkste gebeurtenissen in Nederland:

  • Duitse soldaten en in Duitsland wonende Nederlanders gekleed in Nederlandse uniformen, doen bij Gennep een deels geslaagde poging belangrijke bruggen over de Maas en Maas-Waalkanaal in handen te krijgen.
  • De Duitse Luftwaffe voert bombardementen en luchtlandingen uit op vliegvelden in het westen van het land.
  • Luchtlandingen bij de Moerdijkbruggen, de bruggen bij Zwijndrecht, de Maasbruggen in Rotterdam en op het eiland van Dordrecht.
  • Een Duitse pantser- en troepentrein breken door bij het Noord-Brabantse Mill door de Peel-Raamstelling.
  • De Nederlandse troepen in Maastricht leggen de wapens neer.
  • In de loop van de dag trekken de Nederlandse troepen in de verdedigingsstellingen in het oosten van het land zich terug.
  • De Koninklijke familie verlaat in Den Haag het Huis ten Bosch en trekt zich terug in een bunker bij het paleis Noordeinde.
  • Nederlandse troepen heroveren de vliegvelden Ypenburg, Ockenburg en Valkenburg op de Duitse luchtlandingstroepen.
  • De territoriaal commandant van Noord Brabant geeft de troepen in de Peel -Raamstelling bevel zich terug te trekken.

Nederland   -   10-05-1940
Fall Gelb:De Duitse legers openen in all vroegte de aanval op Belgie, Nederland en Luxemburg. De belangrijkste gebeurtenissen in Nederland:
 
België / Nederland / Luxemburg   -   10-05-1940
Fall Gelb:De Duitse legers openen in all vroegte de aanval op Belgie, Nederland en Luxemburg.

Fall Rot: De annexatie van Frankrijk.
 

Meer informatie!

 

Nederland   -   11 mei 1940

De gevechten tussen Duitse en Nederlandse troepen verplaatsen zich snel in westelijke richting. Belangrijkste gebeurtenissen van die dag:

Duitse eenheden vallen bij het krieken van de dag ten westen van Wageningen de voorposten van de Grebbelinie aan. De Nederlandse troepen trekken zich terug op de Grebbeberg. Nederlandse troepen die zich uit de Peel-Raamstellingen hebben teruggetrokken achter de Zuid-Willemsvaart, slagen er niet in hun posities te handhaven en trekken verder terug.

Nederland   -   11-05-1940
De gevechten tussen Duitse en Nederlandse troepen verplaatsen zich snel in westelijke richting.

Invoering van Nood Geldbiljetten.
 
 
Dordrecht  -   12-05-1940
18.30 uur. Duits luchtbombardement op ’s Gravendeel, de Wacht, Mookhoek en Tweede Tol.

Meer informatie!

Nederland   -   12 mei 1940

De Duits-Nederlandse gevechten duren voort. De belangrijkste gebeurtenissen van de dag:

  • In Noordoost-Nederland trekken Nederlandse troepen zich terug op de stelling Kornwerderzand, aan de oostelijke zijde van de Afsluitdijk.
  • Bij de Grebbelinie dringen Duitse troepen door tot op de Grebbeberg.
  • De eerste Duitse tanks steken de Moerdijkbrug over.
  • Prinses Juliana, prins Bernhard en de prinsessen Beatrix en Irene vertrekken aan boord van de Engelse torpedobootjager HMS Codrington ’s avonds laat uit IJmuiden naar Harwich in Engeland.
  • Evacuatie van burgers vanuit Breda richting Belgie.

Nederland   -   12-05-1940
De Duits-Nederlandse gevechten duren voort. De belangrijkste gebeurtenissen van de dag:
 
 
Dordrecht  -   13-05-1940
04.20 / 05.45 uur, Duitse luchtbombardement op Wieldrecht, ’s-Gravendeel, Mookhoek en Tweede Tol.

06.10 / 06.35 uur, Duitse luchtbombardement op Zeedijk-Noorder Elsweg-Elzelingenweg en Zuidendijk nabij de Kop van’t Land.

Meer informatie!

 

 

 

Nederland   -   13 mei 1940

Voorzetting van de Duits - Nederlandse gevechten. De belangrijkste gebeurtenissen van de dag:

  • Koningin Wilhelmina en de Nederlandse regering vertrekken aan boord van de Engelse torpedobootjager HMS Hereward via de haven van Hoek van Holland naar Engeland.
  • Het regeringsgezag wordt ‘s middag overgedragen aan de Nederlandse opperbevelhebber, generaal H.G. Winkelman.
  • Duitse aanvallen bij de stelling Kornwerderzand bloedig afgeslagen.
  • Nederlandse mariniers leveren hevige gevechten om het bezit van de Maasbruggen te Rotterdam.
  • Nederlandse troepen trekken zich na felle gevechten terug uit de Grebbe linie.

Nederland   -   13-05-1940
Voorzetting van de Duits - Nederlandse gevechten. De belangrijkste gebeurtenissen van de dag:
 
 
Dordrecht  -   14-05-1940
De spoorbrug bij Baanhoek over de Beneden Merwede tussen Dordrecht en Sliedrecht, door Nederlandse militairen opgeblazen.

Burgemeester Bleeker en de Com. van Politie onderhandelen met de Duitse Ober-Leutnant Buhr over een overgave van de stad. Bij geen akkoord zal Dordrecht worden gebombardeerd. In de middag is de overgave een feit. Daarna wappert de witte vlag op de toren van de Grote of Onze Lieve Vrouwenkerk.
 
Nederland   -   14-05-1940
De Duitse Luftwaffe bombardeert Rotterdam: 600 a 900 doden, 78.000 daklozen. Drie uur later geeft generaal Winkelman de Nederlandse troepen het bevel de strijd te staken. Omstreeks 15:50 uur wordt door kolonel Scharroo de overgave van Rotterdam aan de Duitsers aangeboden. Na het bekend worden van dit nieuws plegen ongeveer 250 Nederlanders zelfmoord uit angst voor de Duitsers.
 
 
 
Nederland   -   15-05-1940
Generaal H. Winkelman ondertekend de Nederlandse capitulatie overeenkomst te Rijsoord in het bijzijn van de chef staf baron van Voorst tot Voorst en de Duitse generaal van het 18e Duitse leger von Kuchler.

Aan Nederlandse zijde zijn in de voorbije dagen 2032 Nederlandse militairen gesneuveld.

Nederlandse pers onder Duits toezicht geplaatst.

De verschijning van het eerste illegale pamflet “Geuzenbericht”.
 
 
 
Nederland   -   16-05-1940
Via diverse Duitse bekendmakingen, wordt Nederland geplaatst onder voorlopig Duits militair bestuur.

Kamp Schoorl wordt een Wehrmachtskamp.

Prins Bernhard keert kortstondig terug bij de Nederlandse troepen in Zeeuws-Vlaanderen.
 
 
 
Nederland   -   17-05-1940
De uitgifte van noodgeld biljetten wordt stopgezet.
 
 
 
Nederland   -   18-05-1940
Adolf Hitler benoemt dr. Arthur Seyss-Inquart tot Rijkscommissaris voor het bezette Nederlandse gebied.

Verschijning van het illegale pamflet 2e Geuzenbericht.
 

 

 

België   -   27-05-1940

Bij Duinkerken begint de evacuatie van de Britse expeditiemacht op het Europese vasteland.
 
 
Nederland   -   28-05-1940
Oprichting Vrijwilligerslegioen Nederland. De SS Standarte Westland komt onder commando van de Waffen SS.
 
België   -   28-05-1940
Capitulatie van België..
 

Meer informatie!

 

Nederland   -   29 mei 1940

In de Ridderzaal in Den Haag wordt dr. Arthur Seyss-Inquart geïnstalleerd als rijkscommissaris voor de bezette Nederlandse gebieden.

De benoeming van General der Flieger F. Christiansen benoemd tot “Wehrmachtbefehlhaber in den Niederlanden’ en 4 commissarissen generaal:

  • H.A. Rauter voor Sicherheitswessen und SS/SD
  • F.Schmidt Generalkommisar fur besondere Verendungen
  • F.Wimmer for Verwaltung und Justiz
  • H. Fischboik for Finanz und wirtschaft

Nederland   -   29-05-1940
In de Ridderzaal in Den Haag wordt dr.Arthur Seyss-Inquart geïnstalleerd als rijkscommissaris voor de bezette Nederlandse gebieden. Friedrich Christiansen wordt Wehrmachtsbefehlshaber in Nederland. Als Höhere SS und Polizeiführer (HSSPF) werd Hanns Albin Rauter aangesteld.

In Nederland verblijvenmomenteel ruim 160.000 Joden.
 
 
 
 
 
Frankrijk  -   06-1940
Churchill op spoedmissie in Frankrijk, biedt federale unie hulp aan in wanhopige poging de Fransen in de strijd te houden.
 
 
 
 
Rusland  -   06-1940
Guy Burgess wordt op geheime missie naar Moskou gestuurd om de bondgenoot van Duitsland te bespioneren.
 
 
 
 
Verenigde Staten  -   06-1940
Stephenson (Intrepid) gaat naar New York om de coördinatie Britse Veiligheidsdiensten (BSC) op te zetten.
 
 
 
 
Italië  -   06-1940
Italië verklaart Frankrijk en Engeland de oorlog.
 
 
Nederland   -   01-06-1940
Nederlandse ex-krijgsgevangen militairen komen terecht in de Nederlandse Opbouw Dienst.

Oprichting van de Centrale Inlichtingen Dienst der N.S.B. door C. van Geelkerken.

Schoenen gaan op de bon.
 
 
 
 
Groot-Brittannië   -   03-06-1940
Juliana reist met de prinsessen Beatrix en Irene aan boord van de kruiser "Sumatra" naar Canada. Ze komen aan op 11 juni en gaan wonen in Ottawa.
België   -   03-06-1940
De laatste Britse troepen verlaten Duinkerken.
 
 
Nederland   -   05-06-1940
Eerste aflevering van het Duitse verordeningenblad voor het bezette Nederlandsche gebied.

Alle Joden uit de Luchtbescherming Dienst.
 
 
 
Nederland   -   06-05-1940
Koffie en thee gaan op de bon.
 

 

Noorwegen   -   10-06-1940

Capitulatie van de laatste Noorse troepen.
 
 
 
 
Groot-Brittannië  -   12-06-1940
Een Enigma bericht over de Duitse KNICKEBEIN wordt gedecodeerd.
 
 
 
 
Frankrijk  -   14-06-1940
De Duitsers rukken Parijs binnen.

Pétain wordt hoofd van de Franse regering.
 
 
Nederland   -   16-06-1940
Kamp Schoorl wordt een Duits interneringskamp.
 
 
 
Nederland   -   17-06-1940
Distributie van brood. Meel, koffie en thee gaan op de bon.
 
 
 
Nederland   -   21-06-1940
Werkzaamheden van de Staten Generaal door Seyss-Inquart opgeschort. Het einde van de parlementaire democratie in Nederland.
 

 

 

Frankrijk / Duitsland   -   21-06-1940

Frans - Duitse wapenstilstand overeenkomst getekend.
 
 
 
 
Frankrijk  -   22-06-1940
Frankrijk capituleert.
 
 
 
 
Frankrijk  -   28-06-1940
Charles de Gaulle wordt door de Britten erkend als chef van de Vrije Fransen (FF).
 
 
Nederland   -   29-06-1940
Eerste “Anjerdag”: aanhankelijkheidsbetuigingen aan het Koninklijkhuis ter gelegenheid van de verjaardag van prins Bernhard.
 
 
 
Nederland   -   01-07-1940
De Duitse bezettingsautoriteiten maken bekend dat o.a. Joden geen functies meer mogen uitoefenen bij de Luchtbeschermingsdienst.

Oprichting Politiek Convent der politieke partijen.
 
Groot-Brittannië / Nederland   -   01-07-1940
In opdracht van de Nederlandse regering in Londen, werd de Centrale Inlichtingen Dienst opgericht, onder leiding van F. van ’t Sand.
 
 
 
 
Frankrijk  -   01-07-1940
Het Deuxième Bureau wordt onder leiding van kapt. Dewavrin opgericht.
 
 
Nederland   -   02-07-1940
Generaal H. Winkelman in krijgsgevangenschap afgevoerd.
 
 
 
Nederland   -   04-07-1940
Seyss-Inquart verbiedt de Nederlandse bevolking naar bepaalde buitenlandse zenders te luisteren.
 
 
 
Nederland   -   08-07-1940
Al het door de Nederlandse overheid in circulatie gebrachte noodgeld moet uit omloop zijn.
 

 

Groot-Brittannië   -   09/10-07-1940

Operatie Seelowe: Begin van de Battle of Britain (slag om het Kanaal): de geslaagde poging van de Royal Air Force de Duitse suprematie in de lucht boven Engeland te voorkomen. De luchtslag duurt tot in het najaar.
 
 
Nederland   -   14-07-1940
Het afleggen van de Erewoordverklaring door Nederlandse beroepsmilitairen.

Oprichting van de Nederlandse Opbouwdienst.
 
 
 
Nederland   -   15-07-1940
Boter, margarine,vet, spijsolie, rijst, vermicelli en maizena op de bon.
 
 
 
Nederland   -   19-07-1940
Oprichting van de Centrale Inlichtingendienst te Londen, onder leiding van F. van’t Sand.

Arrestatie van de eerste groep Indische gijzelaars.
 
Duitsland / Groot-Brittannië  -   19-07-1940
Hitler doet de Britten een laatste "vredesaanbod".
 
 
Nederland   -   20-07-1940
Seyss-Inquart verbiedt de Communistische Partij Nederland.
 
 
 
Nederland   -   24-07-1940
mr. L. van Einthoven, mr. J. Linthorst Homan en prof. dr. J. de Quay richten de Nederlandse Unie op (Nationale samenwerking op de aller breedste grondslag). Einthoven had al begin jaren 30 contact met Gestapo.
 
 
 
Nederland   -   28-07-1940
Eerste uitzending van uit Londen van “Radio Oranje, de stem van strijdend Nederland met een strijdlustige toespraak van koningin Wilhelmina.
 
Duitsland / Groot-Brittannië  -   28-07-1940
Hess vliegt naar Lissabon waar de afgetreden Britse koning, Edward, zich bevindt om hem een vredes aanbod te doen.
 
 
Nederland   -   08-1940
De Ordedienst (OD) wordt opgericht.
 
 
 
Nederland   -   11-08-1940
De opportunistische minister president de Geer neemt ontslag onder druk van Koningin Wilhelmina. Zij benoemt Gerbrandy tot formateur van een nieuw kabinet.
 
 
 
 
 
Groot-Brittannië  -   13-08-1940
Slag om Engeland (2e fase: Operatie Adelaar) begint.
 
 
Nederland   -   15-08-1940
SS-er Joseph Schreieder, 35 jaar, Kriminalrat in dienst bij Sipo, op Binnenhof 7, den Haag.
 
 
 
Nederland   -   28-08-1940
Dropping in Nederland van de geheim agent L.A.R.J. (Lodo) van Hamel.
 
 
 
Nederland   -   31-08-1940
Verschijning van het eerste nummer van het illegale blad ’Vrij Nederland”. De schatting is dat er momenteel ca.62 ondergrondse illegale bladen zijn.
 
 
 
 
 
Verenigde Staten  -   09-1940
Donovan keert terug naar Washington met organisatieplan voor Amerikaanse geheime dienst.
 
 
Nederland   -   03-09-1940
1e kabinet Gerbrandy.
 
 
 
Nederland   -   06-09-1940
Het college van secretarissen-generaal zegt Wimmer toe voortaan geen Joden meer in overheids-dienst te zullen benoemen.
 

 

 

 

Egypte  -   13-09-1940

Italiaanse troepen vallen Egypte binnen.
 
 
Nederland   -   11-09-1940
Ir A. Mussert richt de Nederlandse SS op. Formeel als onderafdeling (AX1) van de NSB. De voorman wordt Henk Feldmeijer. In de lente van 1941 wordt in Avegoor het opleidingscentrum geopend voor de Algemene Duitse SS. Op 1 november 1940 wordt de Nederlandse SS omgevormd tot de Germaanse SS Nederland.
 
 
 
Nederland   -   16-09-1940
Vlees en vleeswaren op de bon.
 
 
 
 
 
Duitsland / Italië / Japan  -   27-09-1940
Duitsland, Italië en Japan vormen 'as' (het Driemogendhedenpact ook bekend als Tripartite Pact).
 
 
Nederland   -   30-09-1940
Verbod op benoeming of bevordering van Joden in overheidsdienst.
 
 
 
Nederland   -   01-10-1940
De Nederlandse Vakorganisatie opgelost in het nationaal Vakverbond.

In de gemeente Tubbergen wordt de eerste Nederlandse NSB burgemeester geïnstalleerd.

Invoering van een Algemene legitimatieplicht voor alle Nederlanders vanaf 15 jaar.
 
Groot-Brittannië   -   10-1940
Koningin Wilhelmina verhuist in verband met de Blitzkrieg, naar het landgoed Stubbings bij Maidenhead.
 

 

Dordrecht   -   06-10-1940

Door 16 RAF Bristol Blenheim vliegtuigen van Bomber Command wordt een luchtaanval uitgevoerd op een 30 tal binnenvaartschepen, die liggen afgemeerd op de rivier de Noord, Beneden Merwede en Oude Maas bij Dordrecht.
 
Nederland   -   04-10-1940
De Duitse bezetter vraagt aan Nederlandse ambtenaren om een zgn. Arierverklaring te tekenen. Waarin zij verklaren niet van Joodse afkomst te zijn.
 
 
 
Nederland   -   07-10-1940
Tweede groep Indische gijzelaars gearresteerd.
 
 
 
Nederland   -   08-10-1940
180 Vooraanstaande Nederlanders als gijzelaars gearresteerd wegens de slechte behandeling van geïnterneerde Duitsers in Nederlands Indie.
 
 
 
Nederland   -   17-10-1940
Besluit tot invoering van het persoonsbewijs.
 
 
 
Nederland   -   22-10-1940
Door de Duitse Rijkscommisaris van de bezette Nederlanden, Seyss-Inquart, wordt de Winterhulp opgericht. Met als doel ongeacht wie, behoeftige Nederlandsers te steunen.
 
 
 
Nederland   -   24-10-1940
Een aantal protestants-christelijke kerken protesteert bij Rijkscommissaris Seys Inquart tegen het verbod van aanstelling van Joodse Nederlanders in het Nederlandse ambtenarenapparaat.
 
 
 
Nederland   -   29-10-1940
Kaas op de bon.
 
 
 
Nederland   -   31-10-1940
Invoering van het uitgaansverbod tussen 24.00 en 04.00 uur.
 
 
 
Nederland   -   01-11-1940
Definitieve invoering van het persoonsbewijs in Nederland.
 
 
 
Nederland   -   02-11-1940
Grutterswaren op de bon.
 
 
 
Nederland   -   04-11-1940
Eieren, koek en gebak op de bon.
 

 

Groot-Brittannië   -   13-11-1940

Prins Bernhard benoemt tot hoofd verbindingsofficier tussen de Nederlandse en de Britse strijd-krachten.
 
 
Nederland   -   22-11-1940
Joodse professoren en ambtenaren ontslagen.
 
 
 
Nederland   -   23-11-1940
Verschijning van het eerste nummer van het illegale blad: De Waarheid”.
 
 
 
Nederland   -   25-11-1940
Op de Hoge school Delft en de universiteit van Leiden klinkt protest tegen het ontslag van Joodse hoogleraren.
 
 
 
Nederland   -   27-11-1940
De Duitse autoriteiten sluiten i.v.m. stakingen voor onbepaalde tijd de universiteit van Leiden en de Technische Hogeschool te Delft.

Alle Joodse ambtenaren uit hun functie ontheven.

Oprichting departement voor volksvoorlichting en kunsten. De wedergeboorte van de Nederlandse cultuur- De Nieuwe Tijd.
 
 
 
Nederland   -   01-11-1940
Verschijning van het eerste nummer van het illegale blad ‘De Vrije Katheder”.
 
 
 
Nederland   -   01-12-1940
Distributie van gas en elektriciteit.
 
 
1941
 
 
Nederland   -   01-01-1941
Alle radio omroepen worden vervangen door een staatsomroep onder een NSB leiding.
 
 
 
Nederland   -   02-01-1941
De verplichte registratie van alle in Nederland wonende Joden.
 
 
 
Nederland   -   10-01-1941
Seyss-Inquart beveelt de registratie van alle personen die geheel of gedeeltelijk van Joodse afkomst zijn. Aanduiding met een rode letter J.
 

 

Groot-Brittannië   -   11-01-1941

Oprichting in Engeland van de Koninklijke Nederlandse Brigade, die vanaf 26 augustus “Koninklijke Brigade Prinses Irene” zal heten.
 
 
Nederland   -   20-01-1941
Oprichting van de Inspectie der prijsbeheersing (belast met de naleving van de prijsvoorschriften).
 
 
 
Nederland   -   26-01-1941
Verbod voor Joden voor het bezoeken van een bioscoop.
 
 
 
Nederland   -   05-02-1941
Drie Nederlandse provincies krijgen een NSB er als “Commissaris van de Provincie”.
 
 
 
Nederland   -   07/11-02-1941
Gevechten in de Amsterdamse binnenstad tussen leden van de W.A. (de Weerafdeling van de NSB) en Joodse knokploegen. Een van de WA’ers wordt zwaar gewond en overlijdt op 14 februari.
 
 
Dordrecht   -   10-02-1941
Geallieerde vliegtuigen boven Dordrecht worden aangevallen door Duitse nachtjagers. Tijdens dit luchtgevecht worden er bommen gelost. Een deel hier van komt neer in de wijk Krispijn (o.a. op woningen in de Bilderdijkstraat, Hollanderstraat en de Brouwersdijk). Onder de gevallen slachtoffers zijn doden en gewonden.
 
Nederland   -   10-02-1941
Verschijning van het eerste nummer van het illegale blad ’Het Parool”.
 
 
 
Nederland   -   11/12-02-1941
De Duitse bezetter geeft bevel de Amsterdamse jodenbuurt hermetisch af te sluiten van de rest van de stad. De Duitsers eisen de instelling van een Joodse Raad.
 
 
 
Nederland   -   13-02-1941
De Joodse Raad roept de joden in Amsterdam op hun wapens in te leveren.
 
 
 
Nederland   -   19-02-1941
De Duitse politie wordt bij een inval in een Joodse IJssalon in de Amsterdamse Van Wouwstraat met ammoniak gas bestookt.
 
 
 
Nederland   -   22/23-02-1941
Amsterdam, de 1e grote razzia in de Amsterdamse Jodenbuurt. De Duitsers pakken 400 Joden op.
 
 
 
Nederland   -   23-02-1941
Kamp Schoorl wordt een Polizeiliches Durchlangslager.
 
 
 
Nederland   -   24-02-1941
Den Haag, begin van proces tegen de illegale organisatie “de Geuzen”.
 
 
 
Nederland   -   25/26-02-1941
Begin- en vervolg van de grote Februaristaking waarin massaal werd geprotesteerd tegen de door de Duitsers opgezette Jodenvervolging.
 
 
 
Nederland   -   27-02-1941
De op 22/23 februari opgepakte Joods Amsterdammers worden overgebracht naar het concentratie-kamp Buchenwald. Eind mei worden de overlevende op transport gesteld naar het concentratie-kamp Mauthausen.
 
 
 
Nederland   -   28-02-1941
Seyss-Inquart beveelt de verplichte tewerkstelling in Duitsland, waar onder werklozen.
 
 
 
Nederland   -   01-03-1941
Ontbinding van de gemeenteraden, colleges van B&W en van alle gemeentelijke commissies van Amsterdam, Hilversum en Zaandam.

Oprichting van het departement van Volksvoorlichting.

Opheffen van de bestaande radio-omroepverenigingen. Vorming van de Rijks Radio Omroep.
 
 
 
Nederland   -   03-03-1941
Een van de eigenaars van de IJssalon in de Amsterdamse van Wouwstraat wordt terechtgesteld.

Eerste doodvonnis in Nederland uitgevoerd, (C.Cahn).
 
 
 
Nederland   -   06-03-1941
De eerste leider van de Februaristaking wordt terechtgesteld.
 
 
 
Nederland   -   12-03-1941
Seyss-Inquart kondigt een maatregel af die moet leiden tot ‘arisering’ van het bedrijfsleven. Joodse ondernemingen kunnen onder bewind worden gesteld.
 
 
Dordrecht - Nederland   -   13-03-1941
Vijftien leden van de verzetsgroep “De Geuzen”en drie leden van de CPN worden terechtgesteld. Waaronder de Dordtse onderwijzer en verzetsman, Leendert Keesmaat. Naar aanleiding van deze executie schrijft Jan Campert ‘De achttien doden”.
 
Nederland   -   13-03-1941
Vijftien leden van de verzetsgroep “De Geuzen”en drie leden van de CPN worden terechtgesteld. Waaronder de Dordtse onderwijzer en verzetsman, Leendert Keesmaat. Naar aanleiding van deze executie schrijft Jan Campert ‘De achttien doden”.

Opheffing van alle radioverenigingen.
 
 
 
Nederland   -   17-03-1941
Koffiesurrogaat op de bon.
 
 
 
Nederland   -   19-03-1941
Indien nodig, zal de Rijkscommissaris het civiele standrecht afkondigen.
 
 
 
Nederland   -   21-03-1941
Melk op de bon.
 
 
 
Nederland   -   02-04-1941
Bij het verlaten met een vissersboot van de haven van Scheveningen worden diverse leden van de Stijkel verzetsgroep gearresteerd. Naar verhoor worden zij overgebracht naar het Oranjehotel te Scheveningen.
 
 
 
Nederland   -   07-04-1941
Begin van het proces tegen de gedropte geheimagent L.van Hamel.
 
 
 
Nederland   -   28-04-1941
Aardappels op de bon.
 
 
 
Nederland   -   30-04-1941
Op koninginnendag worden boven Nederland door Britse vliegtuigen pakjes sigaretten afgeworpen. Een gebaar van de Nederlandse regering in ballingschap.
 
 
 
Nederland   -   01-05-1941
Inwerkingtreding van zevenendertig Arbeidsbureaus.
 
 
 
Nederland   -   04-05/13-7-1941
De Duitse bezetter maakt de eerste gijzelaars. Mensen die iets tegen de bezetter ondernemen zullen worden gefusilleerd.
 

 

Groot-Brittannië   -   09-05-1941

Prins Bernhard behaalt zijn vliegbrevet.
 
 
Nederland   -   10-05-1941
Sabotage aanslag in Amsterdam door de groep van Th. Dobbe.
 
 
 
Nederland   -   23-05-1941
Oprichting van de Nederlandse Arbeid Dienst.
 

 

Groot-Brittannië   -   06-1941

Een conflict tussen de Koningin en minister Dijxhoorn van Defensie leidt tot de collectieve ontslagaanvraag van alle ministers. Vijf weken later leidt dit tot de vorming van een enigszins gewijzigde tweede kabinet Gerbrandy.
 
 
Nederland   -   11-06-1941
Amsterdam, nieuwe grote razzia op joodse Amsterdammers.
 
 
 
Nederland   -   16-06-1941
Geheimagent L. van Hamel gefusilleerd.
 
 
 
Nederland   -   18-06-1941
Verplichte inlevering van bepaalde metalen (koper, nikkel, chroom) in geheel Nederland ten behoeve van de Duitse oorlogsindustrie.
 

 

Sovjet-Unie   -   22-06-1941

Duitsland valt de Sovjetunie aan.
 
 
Nederland   -   24/25-06-1941
Arrestatie van bijna 400 communisten.
 
 
 
Nederland   -   30-06-1941
Dr. H. Colijn weggevoerd naar Duitsland.
 
 
 
Nederland   -   01-07-1941
Dr. H.Colijn met 90 andere leidende figuren uit de ARP geïnterneerd.

De eerste uitzending van de Brandaris.

Werkdienst Holland, Nederlandse boeren naar het Oosten.
 
 
 
Nederland   -   04-07-1941
Alle Joods persoonsbewijzen worden met een ”J” gekenmerkt.
 
 
Dordrecht   -   05/06-07-1941
14 RAF vliegtuigen van het Bomber Command voeren een aanval uit op de Zeehaven te Dordrecht. In de haven liggen schepen afgemeerd met goederen bestemming Duitsland die bewaakt werden door Duitse militairen. Bij deze aanval vallen doden en gewonden.
 
Nederland   -   05-07-1941
De Duitsers ontbinden alle Nederlandse politieke partijen.
 
 
 
Nederland   -   11-07-1941
Massa arrestaties van Joden in Amsterdam.
 
 
 
Nederland   -   14-07-1941
Jam gaat op de bon.
 
 
 
Nederland   -   25-07-1941
RKWV en CNV geplaatst onder de NSB‘er Woudenberg.

Verordening op handhaving van de openbare orde.

Invoering van de doodstraf op geweld jegens een lid van de Duitse krijgsmacht, jegens personeel van Duitse instanties van de N.S.D.A.P., jegens het bezit van vuurwapens en springstoffen.
 
 
 
Nederland   -   26-07-1941
Nederlandse Vrijwilligers naar het Oostfront.
 
 
 
Nederland   -   27-07-1941
Het tweede kabinet Gerbrandy.

Oprichting van de Nederlands Volksdienst naar Duits voorbeeld. Hulp aan hen wier bestaan en gezondheid te wensen over laat. De voorloper van de Stichting Winterhulp.
 
 
 
 
Groot-Brittannië / Nederland   -   14-08-1941
In Londen werd de Centrale Inlichtingen Dienst heropgericht, nu onder leiding van mr. R.P.J. Derksen.
 
 
Nederland   -   18-08-1941
Kamp Amersfoort wordt een Polizeiliches Durchgangslager. De eerste gevangen arriveren uit kamp Schoorl. Even eens komen er ook de eerste Joden bij in het kamp.
 
 
 
Nederland   -   24-08-1941
Dr. J.J. Brutel de la Riviere legt met twee ander te Zutphen de grondslag voor het artsenverzet.
 
 
 
Nederland   -   01-09-1941
De gemeenteraden in Nederland moeten hun arbeid staken.
 

 

Duitsland   -   06-09-1941

In Duitsland worden Joden verplicht de gele Jodenster te dragen.
 
 

 

Nederland   -   12-09-1941

Arrestatie van de 2e chef staf van de Orde Dienst, Versteegh.
 
Sovjet-Unie   -   09-09-1941
Duitse troepen zetten de aanval op Leningrad in.
 
 
Nederland   -   01-10-1941
Het is Joden verboden een bezoek te brengen aan openbare inrichtingen voor ontspanning, voorlichting en tijdverdrijf.

Joden mogen niet meer deelnemen aan openbare bijeenkomsten.

Oprichting van het Zwarte Front door ir. A. Mussert.

Duitse oproep aan de Nederlandse Landstand mee te werken aan de voedselvoorziening.

1e bataljon Nederlandse WA afdeling naar het Oostfront.
 
 
 
Nederland   -   17-10-1941
Invoering van de doodstraf voor saboteurs.
 
 
Dordrecht   -   20-10-1941
Een Duits vliegtuig lost, aan de rand van de stad Dordrecht, een zestal bommen. De bommen komen terecht in de omgeving van de Soembastraat en veroorzaken daar aanzienlijke schade aan een 53 tal woningen.
 
 
Sovjet-Unie   -   20-10-1941
De Russische regering vertrekt uit Moskou in verband met de opmars van den Duitse legers naar de Russische hoofdstad.
 
 

 

Nederland   -   13-11-1941

Arrestatie van de 3e chef staf van de Orde Dienst, jhr. J. Schimmelpenninck.
 
Groot-Brittannië   -   01-11-1941
Begin van samenwerking tussen SOE en de CID te Londen.
 
 
Nederland   -   22-11-1941
Oprichting van de Nederlandse Kultuur kamer. De bedoeling is dat alle Nederlandse kunstenaars er (voorlopig nog vrijwillig) lid van worden.
 
 
 
Nederland   -   23-11-1941
De groep Hazelhoff Roelzema zet geheim agent P. Tazelaar in Scheveningen aan land.
 
 
 
Nederland   -   30-11-1941
Cacao op de bon.
 
 
 
Nederland   -   01-12-1941
Duits verbod op de Nationaal Socialistische Nederlandse Arbeiders Partij.

Duits verbod op het Zwarte Front.
 
 
 
Nederland   -   05-12-1941
4300 artsen tekenen een bezwaarschrift tegen de instelling van de Artsenkamer, aangeboden aan Seyss-Inquart.
 

 

Verenigde Staten   -   07/08-12-1941

Japan valt Pearl Harbour aan en vernietigd een deel van de Amerikaanse vloot.
 
 

 

Nederland   -   10-12-1941

De Nederlandse Unie verboden.
 
08-12-1941
Een groot aantal geallieerde landen, waaronder Nederland, verklaart Japan de oorlog.
 
 

 

Nederland   -   13-12-1941

Ontbinding van de Nederlandse Unie.

Verbod op de NSAP en Nationaal Front.
 
Duitsland / Italë   -   11-12-1941
Duitsland en Italie verklaren de Verenigde Staten de oorlog.
 
 
Nederland   -   14-12-1941
Duitse bezetter heft de Nederlandse Unie op.

De NSB tot enige toegelaten politieke partij uitgeroepen.
 
Sovjet-Unie   -   14-12-1941
Duitse troepen tot staan gebracht voor Leningrad en Moskou.
 
 
Nederland   -   17-12-1941
Protest van de Gereformeerde kerken tegen de Arbeidsdienst.
 
 
1942
 
 
Nederland   -   01-01-1942
Oprichting van het illegale blad, de Vrije Kunstenaar. Dit blad riep op tot verzet tegen de bezetter.
 

 

Japan   -   11-01-1942

Japanse aanval op Nederlands-Indië.
 
 
Nederland   -   15-01-1942
Invoering in bezet Nederland van zinken munten van 25, 10, 5, 2½ en 1 cent. Het 5 cent muntstuk is vierkant, de overigen zijn rond. De beeltenissen op de munten zijn gebasseerd op motieven uit de volkskunst. De vooroorlogse koperen munten moeten worden ingeleverd.
 
 
 
Nederland   -   18-01-1942
Arrestatie van Wiardi Beckman en Frans Goedhart op het strand te Scheveningen.
 
 
 
Nederland   -   22-01-1942
Oprichting van de Nederlandse Kultuurkamer.

Bouw van kamp Vught. Het enige SS concentratiekamp buiten Duitsland. 13 januari 1943 is de bouw van de barakken klaar. Van februari 1943 tot 6 juni 1944 Philips werkkamp. Met ook buiten commando’s zoals Breda, Den Bosch en Moerdijk.
 
 
 
Nederland   -   30-01-1942
In Nederland verschijnen de bordjes ‘voor Joden verboden’.
 

 

Groot-Brittannië / Nederland   -   05-02-1942

Oprichting van de 3e Centrale Inlichtingendienst in Londen, onder leiding van kolonel M.R. de Bruijne. De CID ressorteert niet meer onder de minister van Binnenlandse Zaken, maar onder de minister na Marine.
 
 
 
Javazee   -   27/28-02-1942
Slag in de Javazee tussen de geallieerde vlooteenheden onder bevel van de Nederlandse schout bij nacht Karel Doorman en Japanse oorlogsschepen. Karel Doorman sneuvelt, de Nederlandse oorlogsbodems De Ruyter, Kortenaer en Java worden tot zinken gebracht.
 
 
 
Duitsland   -   23-02-1942
Arbeidsinzet in Duitsland wordt verplicht gesteld.
 
 
Nederland   -   28-02-1942
Boven bezet Nederland worden vanuit Engeland, de eerste wapens ten behoeve van het verzet gedropt.
 
Nederlands-Indië   -   28-02-1942
Japanse troepen landen op Java.
 
 
Nederland   -   06-03-1942
Begin van het zgn. "Englandspiel” na de arrestatie door de Duitsers van de boven Nederland gedropte telegrafist Lauwers. Door gebruikmaking van diens verbinding met Engeland weten de Duitsers meer dan een jaar lang agenten na hun dropping te arresteren. Dit ondanks Lauwers zijn versluierde waarschuwingen in zijn radioboodschappen.
 

 

 

 

Nederlands-Indië   -   09-03-1942

Capitulatie van de Nederlands-Indische regering.
 
 
Nederland   -   21-03-1942
Benoeming van Sauckel tot algemeen gevolmachtigde van de Arbeidsinzet.
 
 
 
Nederland   -   22-03-1942
Dienstverplichting voor arbeid in Duitsland.
 
 
 
Nederland   -   26-03-1942
De leden van de Stijkel groep, 43 mannen en 4 vrouwen, worden vanuit het Oranjehotel overgebracht naar een gevangenis van de Wehrmacht in Berlijn.
 
 
 
Nederland   -   01-04-1942
Verplichte aanmelding van alle kunstenaars bij de Kultuurkamer.

Invoering van de verplichte Arbeidsdienst.

Per 1 januari 1943 moet elke ambtenaar boven de 18 jaar zijn arbeidsdienstplicht hebben vervuld.
 
 
 
Nederland   -   09-04-1942
De Duitsers eisen voor 15 mei, 30.000 Nederlandse metaalarbeiders voor tewerkstelling in de Duitse industrie.
 
 
 
Nederland   -   14-04-1942
Eerste Sauckel actie.
 
 
 
Nederland   -   15-04-1942
Verbinding van de oude L.O.F.-spionagedienst met de chef-staf Orde Dienst, Sectie V-A.H.K.- O.D. gevormd.
 
 
 
Nederland   -   29-04-1942
De Duitse bezetter bepaalt dat binnen enige dagen alle Joodse Nederlanders een gele Jodenster moeten dragen.
 
 
 
Nederland   -   01-05-1942
Burgers hebben vanaf heden geen toegang meer tot het strand tussen Hoek van Holland en Den Helder. De eerste evacuatie begint van kustbewoners in verband met de aanleg van kustverdedigingswerken (o.a. de bouw van de Atlantik wall).

Oprichting van het Nederlandse Arbeiders Front.
 
 
 
Nederland   -   03-05-1942
Van de 72 veroordeelden in het 1e O.D. – proces worden er te Sachsenhausen 71 gefusilleerd.

Invoering van de Jodenster.
 
 
 
Nederland   -   04-05-1942
Grote gijzelingsactie in bezet Nederland. Honderden vooraanstaande Nederlanders worden geïnterneerd in het Noord-Brabantse Haren en Sint Michelgestel.

Eerste aanslag d.m.v. brandstichting, op het Gewestelijk Arbeidsbureau in Arnhem.
 
 
 
Nederland   -   11-05-1942
24 Doodvonnissen voltrokken in het Maastrichtse O.D./L.O.F. proces.
 
 

 
Nederland   -   15-05-1942
Tweeduizend Nederlandse beroepsofficieren, na de capitulatie in mei 1940 op vrije voeten gesteld, worden alsnog in Duitse krijgsgevangenschap gevoerd.
Meer informatie! Militaire Krijgsgevangenen (pdf)

Eerste exemplaren van het 32 pagina’s tellende luchtblad de “Wervelwind”.
 
 
 
Nederland   -   17-05-1942
Chocolade en suikerwerk op de bon.
 
 
 
Nederland   -   23-05-1942
Versterkte Arbeidsinzet (dienst verplichting).
 
 
 
Nederland   -   01-06-1942
Jhr. P.J. Six wordt chef-staf van de Orde Dienst, O.D.

De Centrale Inlichtingen Dienst ressorteert onder de minister van Justitie.
 
Groot-Brittannië   -   06-1942
Koningin Wilhelmina opent het clubhuis van de Englandvaarders, Oranjehaven.
 
 
Nederland   -   06-06-1942
In Nederland wordt het particulieren verboden groente te vervoeren.
 
 
 
Nederland   -   22-06-1942
Kamp Erica in de bossen bij Ommen. Officieel Arbeidseinsatzlager Erica. 11 april 1945 is het kamp bevrijd.
 
Canada / Verenigde Staten   -   Zomer-1942
Koningin Wilhelmina bezoekt Canada en de Vereningde Staten. Zij verblijft bij Juliana en haar kinderen op Fencefield Farm in Massachusetts.
 
 
Nederland   -   25-06-1942
H.Ch. Kohlbrugge, grondlegster van de ontsnappingroute “De Zwitserse Weg” komt in Zwitserland aan.
 
 
 
Nederland   -   26-06-1942
De Jodendeportaties worden aan de Joodse Raad aangezegd.
 
 
 
Nederland   -   30-06-1942
Strenge beperkende bepalingen ten aanzien van Joden.
 
 
 
Nederland   -   01-07-1942
Centraal vluchtelingenkamp Westerbork wordt officeel overgedragen aan de Befhelshaber der Sicherheitspolizei des SD. Nieuwe naam voor het kamp: Polizeiliches Juden Durchgangslager.
 
Afrika   -   01-07-1942
Duitse tankleger van veldmaarschalk Rommel wordt in Noord Afrika door de Britten tot staan gebracht in de slag van El Alamein.
 
 
Nederland   -   11-07-1942
De Nederlandse kerkgenootschappen protesteren bij Seyss-Inquart, Christiansen, Rauter en Schmidt tegen de voorgenomen deportatie van alle in Nederland wonende Joden.
 
 
 
Nederland   -   13-07-1942
Opnieuw honderden vooraanstaande Nederlanders als gijzelaars overgebracht naar Haren en Sint Michelsgestel.
 
 
 
Nederland   -   14-07-1942
Rantsoen van boter, vet, kaas worden verlaagd.
 
 
 
Nederland   -   15-07-1942
Eerste transport van Joodse Nederlanders vanuit kamp Westerbork naar het concentratiekamp Auschwitz.
 
 
 
Nederland   -   16-07-1942
Amsterdam, alle Joden tussen 15 en 40 jaar opgepakt.
 
 
 
Nederland   -   20-07-1942
Eerste vordering van fietsen door het Duitse leger.

De rooms-katholieken bisschoppen van Nederland protesteren in een herderlijk schrijven tegen de deportatie van Joden.

Begin van de fiets-razzia in alle gemeente met meer dan 10.000 inwoners.
 
 
 
Nederland   -   21-07-1942
Met de bekendmaking van de Metaalverordening no.79, door Rijkscommissaris Seyss-Inquart, wordt een begin gemaakt met het verwijderen en in beslag nemen van alle kerkklokken in Nederland. De kerkklokken worden omgesmolten voor de Duitse oorlogsindustrie. Bij het einde van het verwijderen van de kerkklokken op 24 november 1943 zijn er ca. 6700 kerkklokken verwijderd en hiervan zijn er ruim 4700 verloren gegaan.
 
 
 
Nederland   -   22-07-1942
De gehele jeugdbeweging op gereformeerde grondslag wordt verboden.
 
 
 
Nederland   -   25-07-1942
Via Radio Oranje spoort prof. Gerbrandy aan tot hulp aan de Joden.
 
 
 
Nederland   -   26-07-1942
Voorlezing van het kerkelijk protest tegen de Jodenvervolging.
 
 
 

 

Nederland   -   06-08-1942

De deportaties op grote schaal van Joden uit Amsterdam begonnen.
 
Verenigde Staten   -   05-08-1942
Koningin Wilhelmina spreekt het Amerikaanse congres toe.
 
 
Nederland   -   07-08-1942
Spoorwegaanslag in Rotterdam.
 
 
 
Nederland   -   15-08-1942
De Duitsers fusilleren de eerste Nederlandse gijzelaars.
 
 
 
Nederland   -   17-08-1942
Alle Rooms-katholieken jeugdorganisaties worden door ontbonden verklaard.
 
West-Europa   -   17-08-1942
Eerste operatie van Amerikaanse bommenwerpers boven West-Europa.
 
 
 
Sovjet-Unie   -   19-08-1942
Duitse troepen zetten de aanval in op Stalingrad.

Frankrijk   -   19-08-1942
Britse troepen voeren een landing uit op Dieppe.
 
 
Nederland   -   25-08-1942
Op bevel van Adolf Hitler wordt in Nederland gestart met de bouw van de Atlantikwal. Gevolgd door een ontruimingsbevel voor de gehele Nederlandse kuststrook.
 
 
 
Nederland   -   08-1942
De Duitsers eisen voor de maanden augustus en september de verplichte tewerkstelling in de Duitse industrie van 40.000 Nederlandse arbeiders.

Op Walcheren wordt een deel van de kustbewoners geëvacueerd.
 

 

 

 

Birma   -   09-1942

De japanners beginnen met de aanleg van de Birma spoorweg.
 
 
Nederland   -   06-09-1942
Taptemelk op de bon.
 
 
 
Nederland   -   14-10-1942
Het Nederlandse Verzet pleegt de eerste overval op een distributiekantoor in het Friese Joure. Het doel hiervan is een grote hoeveelheid distributiebonnen te bemachtigen voor verzetslieden en onderduikers.
 
 
 
Nederland   -   16/17-10-1942
Wegens herhaalde daden van sabotage zijn zonder enige waarschuwing 15 Nederlandse gijzelaars bij Woudenberg gefusilleerd.
 
 
 
Nederland   -   20-10-1942
Protest van alle kerken tegen de verplichte Arbeidsinzet.
 

 

Egypte   -   23-10/04-11-1942

De tweede slag bij El Alamein leidt tot een Britse doorbraak, richting Libie.
 
 
 
Algerije / Marokko   -   
08-11-1942

Geallieerde landingen in Algerije en Marokko.
 
 

 

Nederland   -   11-1942

De Duitsers eisen de tewerkstelling van opnieuw 35.000 Nederlandse arbeiders in de Duitse industrie.
 
Frankrijk   -   11-11-1942
Adolf Hitler bezet Vichy.
 
 
 
Sovjet-Unie   -   19-11-1942
Begin van de Russische tegenaanval bij Stalingrad.
 
 

 

 

 

Nederland   -   06-12-1942

Brits bombardement op de Philips fabrieken in Eindhoven: 138 slachtoffers in de directe omgeving.
 
Groot-Brittannië / Nederland   -   28-11-1942
Opheffen van de Centrale Inlichtingen Dienst in Londen.

In Londen opgericht het Bureau Inlichtingen van de Nederlandse Regering, onder leiding van res. majoor H.J. Broekman. Ressorteert onder het ministerie van Oorlog.
 
 

 

Nederland   -   10-12-1942

Tijdens zijn (derde) bezoek aan Hitler krijgt de NSB leider Mussert het recht zich voortaan ‘Leider van het Nederlandse Volk’ te noemen.
 
Groot-Brittannië   -   07-12-1942
Radiorede van Koningin Wilhelmina over de toekomstige veranderingen in Nederlands Indie.
 
 
Nederland   -   14-12-1942
NSB leider Ir. A. Mussert wordt geïnstalleerd als leider van het Nederlandse Volk.

De Raad van Negen roept een algemene studentenstaking uit.
 
 
 
Nederland   -   31-12-1942
Appels op de bon.
 
 
1943
 
Dordrecht   -   01-01-1943
Burg. Bleeker wordt uit zijn ambt gezet. Vervolgens duikt hij onder.
 
 
Groot-Brittannië   -   01-01-1943
Oprichting door de Nederlandse regering Gerbrandy in Londen van het bureau Militair Gezag. Het bureau moest gaan dienden als voorpost voor de Nederlandse regering en zou worden gevestigd in het zuiden van het land. Onder leiding van gen. maj. Kruls.
 
 
Nederland   -   04-01-1943
Eerste actie van het Nederlands verzet tegen een bevolkingsregister (Wageningen). Doel het vernietigen van gegevens om gedwongen tewerkstelling in Duitsland te verhinderen.
 

 

Sovjet-Unie   -   10-01-1943

Russisch slotoffensief bij Stalingrad ingezet.
 
 
Nederland   -   13-01-1943
De Duitsers eisen voor 10 maart 22.000 metaalarbeiders en 78.000 ongeschoolden voor gedwongen tewerkstelling in de Duitse industrie.

Bij Vught wordt het concentratiekamp KL-Herzogenbusch in gebruik genomen.
 
 
 
Nederland   -   16-01-1943
De eerste Joden komen in het Judendurchgangslager Vught aan.
 

 

Canada   -   19-01-1943

In Ottawa - Canada wordt prinses Margriet geboren.
 
 
Nederland   -   20-01-1943
De Raad van Negen adviseert studenten naar de universiteit en hoge scholen terug te keren.
 

 

Marokko   -   26-01-1943

Op de conferentie van Casablanca (Marokko) wordt van Duitsland de onvoorwaardelijke overgave geëist.
 
 
Nederland   -   30-01-1943
Verschijning van het eerste illegale blad “Trouw”.
 

 

Sovjet-Unie   -   31-01-1943

Duitse troepen bij Stalingrad geven zich over aan de Russen.
 
 
Nederland   -   02-02-1943
Haarlem, fusillering van tien gijzelaars.
 
 
 
Nederland   -   05-02-1943
Het Nederlandse verzet schiet generaal Seyffardt neer, bevelhebber van het Nederlandse Vrijwilligerslegioen.
 
 
 
Nederland   -   06-02-1943
Als represaille voor de dood van Seyffardt voeren de Duitsers razzia’s uit op studenten in Amsterdam, Utrecht, Delft en Wageningen. De universiteiten komen stil te liggen.
 
 
 
Nederland   -   09-02-1943
Secretaris-generaal mr. H. Reydon en diens echtgenote in hun woning overvallen en neergeschoten.
 
Salomonseilanden   -   09-02-1943
De Japanse verdedigers van Guadalcanal geven de strijd op.
 
 
Nederland   -   18-02-1943
Alle kerkgenootschappen in Nederland protesteren bij Seyss-Inquart tegen de Nazificering in Nederland.
 
Duitsland   -   18-02-1943
Propaganda minister J.Goebbels kondigt de totale oorlog af
 
 
Nederland   -   02-03-1943
Verschijning van het eerste illegale blad “de Typhoon uit Zaandam”.
 
 
 
Nederland   -   09-03-1943
De arrestatie van leden van de sabotagegroep Pahud-Mortanges.
 
 
 
Nederland   -   10-03-1943
Arrestatie van de leider van de spionagegroep –Kees, mr. C.C. Dutilh.
 
 
 
Nederland   -   11-03-1943
Oprichting van de Landstorm, een eenheid van de Nederlandse vrijwilligers in territoriale dienst van de Duitse bezetter.
 
 
 
Nederland   -   11/12-03-1943
De leider van de “Albrecht” groep wordt in de omgeving van Hooghalen gedropt.
 
 
 
Nederland   -   12-03-1943
Geheim agent H.G. de Jonge arriveert in Nederland.
 
 
 
Nederland   -   13-03-1943
De Duitse bezetter eist van alle Nederlandse studenten voor 10 april een loyaliteits verklaring, waarin ze o.a. beloven geen acties tegen de bezetter te zullen ondernemen; 14% tekent zo’n verklaring.
 
Duitsland   -   13-03-1943
Mislukte poging om Adolf Hitler te vermoorden door middel van een tijdbom in diens vliegtuig.
 
 
Nederland   -   14-03-1943
Algemene demonstratie van de Nederlandse artsen tegen de artsenkamer.
 
 
 
Nederland   -   27-03-1943
Een aanslag van het Nederlands verzet op het bevolkingsregister van Amsterdam. Vrij snel daarna worden de meeste daders opgespoord en ter dood veroordeeld.
 
 
Dordrecht   -   29-03-1943
Britse RAF, Australische en Nieuw - Zeelandse squadrons uitgerust met Ventura vliegtuigen, voeren een bombardement uit op scheepswerf de Biesbosch en andere doelen. Resultaat is 2 doden en diverse gewonden.
 

 

 

Nederland   -   31-03-1943

Amerikaans mis-bombardement boven Rotterdam - West; ca. 400 doden.
 
 
 
Nederland   -   01-04-1943
Arrestatie van leden van het nationaal Comite en de groep Vorrink.
 
 
 
Nederland   -   10-04-1943
ca. 85% van de studenten weigert de loyaliteitsverklaring te tekenen.
 

 

Polen   -   19-04-1943

Begin van de opstand in het getto van Warschau.
 
 
Nederland   -   28-04-1943
De Duitsers voeren een massa arrestatie uit. In totaal worden 112 personen gevangen genomen.
 
 
 
Nederland   -   29-04-1943
De Duitse bezetter bij monde van generaal Christiansen decreteert dat alle leden van het voormalig Nederlands leger alsnog in Duitse krijgsgevangenschap zullen worden gevoerd. Mede naar aanleiding hiervan breken in Twente nog dezelfde dag de zgn. April-meistaking uit.
 
 
 
Nederland   -   30-04-1943
De stakingen breiden zich uit over het gehele land.

Oprichting Nationaal Comite van verzet en van de Raad van Verzet.
 
 
 
Nederland   -   01-05-1943
De Duitse bezetter kondigt voor heel Nederland het politiestandrecht af.

Vele tientallen Nederlanders worden vanwege hun rol in de stakingen gefusilleerd.

De ontsnappingsorganisatie “Dutch-Paris”van Jean Weidner wordt ingeschakeld bij de Zwitserse Weg.
 
 
 
Nederland   -   03-05-1943
De stakingen in het gehele land vrijwel gebroken door het harde optreden van de Duitsers.
 
 
 
Nederland   -   04-05-1943
Loyaliteitsverklaring van Studenten: wie geweigerd heeft te tekenen, moet zich melden voor werk in Duitsland.
 
 
 
Nederland   -   06-05-1943
Alle Nederlandse mannen tussen 18 en 35 jaar moeten zich melden bij een arbeidsbureau.
 
 
 
Nederland   -   13-05-1943
In bezet Nederland moeten alle radiotoestellen en toebehoren ingevolge een beschikking van de Hoheren SS und Polizei Furher worden ingeleverd.
 
 
 
Nederland   -   23/24-05-1943
De Royal Air Force werpt boven Nederland 30.000 exemplaren af van het eerste nummer van de “Vliegende Hollander”, een per vliegtuigverspreid weekblad dat in Londen wordt uitgegeven omdat in bezet Nederland de radiotoestellen moeten worden ingeleverd.
 
 
 
Nederland   -   30-05-1943
Invoering van een nieuwe textielkaart.
 
 
 
Nederland   -   04-06-1943
Te Tegelen bij Berlijn worden 39 veroordeelden uit het Strijkel-proces gefusilleerd, 6 leden van de groep krijgen gratie.
 
 
 
Nederland   -   10-06-1943
Geheim agent P.L. Baron d’Aulnis de Bourouil arriveert in bezet gebied.
 

 

Groot-Brittannië   -   12-06-1943

Prins Bernhard richt het 322 Dutch Squadron RAF op, een Nederlands eskader bij de Britse luchtmacht.
 
 
Nederland   -   14/15-06-1943
De eerste twee treinen met 3000 Joden uit Amsterdam, naar kamp Westerbork.

Illegaal blad “ De Vliegende Hollander “uitgeworpen boven bezet gebied. In totaal werden 139 afleveringen gedrukt en tot 10 mei 1945 verspreid.
 
 
 
Nederland   -   22-06-1943
Aankomst van geheim agent G.A.van Borssum Buisman.
 
 
 
Nederland   -   26-06-1943
De Landelijke Onderduikers besluiten contact te zoeken met de Knokploegen.
 

 

Verenigde Staten / Canada   -   29-06-1943

Doop van prinses Margriet in Ottawa. Voorafgaand bezoekt koningin Wilhelmina de Amerikaanse president Th. Roosevelt.
 
 

 

Nederland   -   17-07-1943

Amerikaans mis-bombardement op Amsterdam -Noord eist 185 doden.

Kamp Schoorl herbergt Duitse Osttruppen tot 28 september 1944
 
Italië   -   10-07-1943
Geallieerde landingen op Sicilië.
 
 
Nederland   -   20-07-1943
Oprollen van de spionagegroep “Dienst Wim”.

Op de Leusderheide zijn 20 veroordeelden uit het I.D.-proces gefusilleerd.
 
 
 
Nederland   -   22/25-07-1943
Oprollen van de verzetsgroep”Zwaantje”.
 
Groot-Brittannië / Nederland   -   26-07-1943
Majoor Somer volgt Broekman op als hoofd van B.I in Londen.
 
 
Nederland   -   29-07-1943
Op de Leusderheide zijn 17 veroordeelde uit het tweede O.D.-proces gefusilleerd.
 
 
 
Nederland   -   01-08-1943
W. Drees formeert het ”Vaderlands Comite”.

Registratie van alle werkende tussen 18-45 jaar voor verplichte arbeid in Duitsland.

Gedwongen gemengde inzet van mannen en vrouwen voor het aanleggen van verdedigingswerken (meestal in de omgeving van de woonplaats).
 
 
 
Nederland   -   07-08-1943
In het zuiden van het land komt de samenwerking tot stand tussen de L.O. en de daar gevestigde duikorganisaties.
 
 
 
Nederland   -   08-08-1943
Groente en fruit op de bon.
 
 
 
Nederland   -   14-08-1943
Beursvergadering te Amersfoort.

De L.O. besluit eigen knokploegen te formeren.
 

 

 

Groot-Brittannië   -   02-09-1943

De Engelandvaarder Jaap Burger wordt opgenomen in het kabinet Gerbrandy.
Italië   -   03-09-1943
Italië capituleert.
 
 
Nederland   -   08-09-1943
Eerste Sibertanne moord.
 
Italië   -   08-09-1943
Italië sluit met de geallieerde een wapenstilstand.
 
 
Nederland   -   17-09-1943
Nationale Spoorwegstaking.
 
 
 
Nederland   -   30-09-1943
In Amsterdam worden 19 Nederlanders gefusilleerd.
 
 
 
Nederland   -   01-10-1943
Duitse terreur te Putten breekt los.
 
 
 
Nederland   -   04-10-1943
Bloedbad op de Vloeiweide bij Rijsbergen.
 
 
 
Nederland   -   07-10-1943
Begin van de Razzia’s op mannen van 17 tot 50 jaar.
 
 
 
Nederland   -   10-10-1943
Amerikaans mis-bombardement op Enschede eist 151 doden.
 
 

Meer informatie!

Nederland   -   18 oktober 1943

Aktion Silbertanne (aktie zilverspar) was de codenaam voor een serie moordaanslagen en sluipmoorden die door Nederlandse SS’ers en Nederlandse oostfrontveteranen werden gepleegd op vooral Nederlandse collaborateurs tussen september 1943 en september 1944. De naam “Aktion Silbertanne” is afgeleid van het feit dat er een sparrentak kwam te staan achter de naam van mogelijke slachtoffers op de lijst van Nederlandse prominenten. Een eerdere werknaam voor de operaties van dit geheime moordcommando, nog onbekend tijdens de oorlog, was Aktion Blutbuche (Rode Beuk).

 

Nederland   -   18-10-1943

Aktion Silbertanne was de codenaam voor een serie moordaanslagen en sluipmoorden die door Nederlandse SS’ers en Nederlandse oostfrontveteranen werden gepleegd
 
Italië   -   13-10-1943
Italië in staat van oorlog met zijn voormalige bondgenoot Duitsland.
 
 
Nederland   -   24-10-1943
Overval door de K.P. op het politiebureau Haagse Veer in Rotterdam.
 
 
 
Nederland   -   01-11-1943
Landingen van geallieerde bij Vlissingen en West-Kapelle.
 
 

 

Dordrecht   -   09-11-1943

1e Razzia in Dordrecht.
 
Nederland   -   06-11-1943
Bevrijding van Middelburg.
 
 
 
Nederland   -   12-11-1943
De oprichting van Duitse zijde, van de Landwacht Nederland. Ter bescherming van haar leden tegen acties van het Nederlandse verzet. Inspecteur generaal wordt de NSB-er K. van Geelkerken.

Textiel voortaan alleen nog maar verkrijgbaar op een speciale vergunning.
 
 
 
Nederland   -   14-11-1943
Grote wapenkraak in het politiebureau van ’s-Hertogenbosch.
 
 
 
Nederland   -   22-11-1943
De TOP van de Landelijke Onderduikers richt de Persoonsbewijzen sectie op.
 
 
 
Nederland   -   25-11-1943
Oprichting van de Landelijke Onderduikers L.O. door mw. Helena Kuipers–Rietbergen (alias tante Riek) en Ds. Frits Slomp (alias Frits de Zwerver).

Oprichting van het Nationaal Steunfonds door dhr. Walraven van Hall. Financiering voor het verzet en het onderduikers werk.

N.S.F. op het hoogtepunt 2000 illegale werkers. Bijna 20.000 onderduikers onder wie 8000 Joden kregen rechtstreeks geld.
 
 
 
Nederland   -   01-12-1943
Oprichting van de falsificaten centrale.
 
 
 
Nederland   -   13-12-1943
Besluit tot invoering van de 2e distributie stamkaart.
 
 
 
Nederland   -   24-12-1943
Van Heuven Goedhart en Cramer hebben in Coevorden een ontmoeting met W. Sthaele.
 
 
1944
 
 
Nederland   -   08-01-1944
Begin van de ontsnappingsroute “De Zwitserse Weg B”.
 
 
 
Nederland   -   10-01-1944
Garantiestelling door de Nederlandse regering voor het N.S.F.
 
 
 
Nederland   -   15-01-1944
Bunkerdrama in concentratiekamp Vught.
 
 
 
Nederland   -   22-01-1944
20 Nederlanders te Dokkum gefusilleerd als represaille voor de overval op 18 januari op het gevangenentransport.
 
 
 
Nederland   -   25-01-1944
In Tilburg wordt het gemeentehuis gekraakt (de Zegeltjeskraak) buit 105.000 persoonsbewijs-zegels.
 

 

Sovjet-Unie   -   27-01-1944

Russische troepen ontzetten Leningrad.
 
 
Nederland   -   31-01-1944
Eerste bijeenkomst van de”Kern”.
 

 

Sovjet-Unie   -   15-02-1944

In Italië begint de slag om het klooster Monte Cassino.
 
 
 
Groot-Brittannië   -   20-02-1944
The Grange bij South Mimms, de nieuwe woning van Wilhelmina, wordt getroffen door een Duitse bom. Twee Marechaussees komen hierbij om het leven; de koningin blijft ongedeerd.
 
 
Nederland   -   22-02-1944
Amerikaans mis -bombardementen op Nijmegen, Arnhem en Enschede eisen meer dan 900 doden.

Bij Duits decreet wordt bepaald dat, op daders van overvallen op Distributiekantoren en bevolkingsregisters de doodstraf zal worden toegepast.
 
 

 

 

Dordrecht   -   23-03-1944

RAF Bristol Blenheim vliegtuigen van het Bomber Command zijn op weg voor een nachtvlucht naar Duitsland. Bij Dordrecht aangekomen werd een aanval uitgevoerd op de spoor-en verkeersbrug over de Oude Maas, tussen Dordrecht en Zwijndrecht. Hierbij werd 1 Nederlander gedood en raakten 7 Nederlanders en 7 Duitse militairen gewond.
 
Nederland   -   04-03-1944
Eerste coördinatiebespreking van Bosch van Rosenthal.
 

 

Groot-Brittannië / Nederland   -   15-03-1944

In Londen wordt het Bureau Bijzondere Opdrachten (B.B.O.) opgericht.
 

 

Dordrecht   -   06-04-1944

Gewapende overval door vier personen op het kantoor van het Gemeentelijk Energie bedrijf aan de Noordendijk; diefstal van z-kaarten.
 
Nederland   -   01-04-1944
De Duitsers beëindigen het Englandspiel.
 
 
 
Nederland   -   11-04-1944
De RAF bombardeert het Centraal Bevolkingsregister in Den Haag.
 
 
 
Nederland   -   01-05-1944
Mislukte aanval van de groep Gerrit v.d. Veen op het huis van bewaring in Amsterdam.

Arrestatie van ds. Slomp (alias Frits de Zwerver) in Ruurlo.
 
 
 
Nederland   -   11-05-1944
De bevrijding door de illegaliteit van Ds. Slomp (alias Frits de Zwerver) uit de Koepel in Arnhem.
 
 
 
Nederland   -   17-05-1944
Groningse verzetslieden overvallen een drukkerij Hoitsma in Groningen en maken hierbij bijna 136.000 bonkaarten buit. Dringend nodig voor de vele onderduikers in den lande.
 

 

 

Italië   -   04-06-1944

Geallieerde troepen dringen door tot in Rome.
 
 
Nederland   -   06-06-1944
Uit het Oranjehotel (gevangenis in Scheveningen) worden 1500 gevangenen overgebracht naar het concentratiekamp Vught. Tussen juli en september worden er 400 van hen gefusilleerd.

Te Overveen zijn 22 verzetstrijders gefusilleerd.

Overval op het Huis van bewaring te Rotterdam.

In ‘s-Hertogenbosch zijn 24 Nederlanders ter dood gebracht.
 
Frankrijk   -   06-06-1944
D-day, de geallieerde landingen op de kusten van Normandië.
 
 

 

Nederland   -   11-06-1944

K.P. overval op het Huis van Bewaring te Arnhem door het verzet; 54 gevangenen bevrijd.
 
Groot-Brittannië / Nederland   -   08-06-1944
Telegram uit Londen, bestemd voor bezet Nederland, waarin door Koningin Wilhelmina en de minister - president Gerbrandy op coördinatie van alle ondergronds werkende groepen wordt aangedrongen.
 
 
 
Groot-Brittannië   -   13-06-1944
De eerste Duitse V1’s vallen op Engeland.
 
 

 

Nederland   -   03-07-1944

1e bijeenkomst te Amsterdam van 22 illegale organisaties (Contact Commissie gevormd (G.A.C.)).

Oprichting van de Grote Adviescommissie der Illegaliteit. Zij hielden zich bezig met het maken van plannen voor het naoorlogse Nederland.
 
Frankrijk   -   21-06-1944
Prins Bernhard neemt als vlieger deel aan een Amerikaans bombardement in Noord-Frankrijk.
 
 
 
Groot-Brittannië   -   11-07-1944
G.J. van Heuven Goedhart wordt als tweede Engelandvaarder tot minister (Justitie) benoemd.
 
 
Nederland   -   14-07-1944
Mislukte overval op het Huis van Bewaring aan de Weteringschans te Amsterdam.
 
 
 
Nederland   -   16-07-1944
Johannes Post door de Duitsers gefusilleerd.
 

 

Duitsland   -   20-07-1944

Mislukte aanslag op Adolf Hitler door graaf Von Stauffenberg en mislukking van een staatsgreep door opstandige Duitse officieren.
 
 
Nederland   -   21-07-1944
Arrestatie in Weert van functionarissen van de L.O.- Limburg.
 
Verenigde Staten   -   21-07-1944
Amerikaanse troepen landen op het eiland Guam..
 
 
Nederland   -   30-07-1944
Terror-und Sabotage Erlass. Gevangen genomen verzetstrijders moeten worden neergeschoten.

Begin van de executies in het concentratiekamp Vught.
 
 

 

 

Dordrecht   -   14-08-1944

‘s-Gravendeelsedijk te Dordrecht. Gewapende overval door 6 personen op het kantoor en de opslagruimte van het Rijksopslagbureau. De overvallers namen schoenen, tassen e.d. mee.
 
Nederland   -   02-08-1944
Aanwijzing college van vertrouwensmannen der Nederlandse regering.
 

 

Europa / Nederland   -   06-08-1944

De Nederlandse Prinses Irene Brigade ingezet in de strijd op het Europese vasteland.
 
Dordrecht   -   15-08-1944
Vliegtuigen van de 8th US Air Force, voeren een beschieting uit op een personentrein tussen Dordrecht en Willemsdorp. Bij deze aanval raken 3 personen gewond.
 
 

 

Frankrijk   -   17-08-1944

Geallieerde landingen in Zuid-Frankrijk.
 
Dordrecht   -   18-08-1944
Leider van het Dordtse verzet, Sytze Roelof Beinema wordt in kamp Vught gefusilleerd.
 
 
 
 
Dordrecht   -   24-08-1944
Spitfires van de 8th US Air Force voeren een aanval op schepen in de nabijheid van de Moerdijk-bruggen. Een sleepboot krijgt een voltreffer en zinkt hierna.
 
 
 
 
Dordrecht   -   25-08-1944
10 bommenwerpers van 8th US Air Force voerden een aanval uit op de Moerdijkbruggen. Hierbij werd voor het eerst gebruik gemaakt van AZON bommen. Dit waren 500 ponders brisantbommen die waren voorzien van een speciaal staartstuk dat bestond uit verticale vlakken die radiografisch bestuurbaar waren; daardoor een grotere trefzekerheid.
 
Nederland   -   25-08-1944
Laatste TOP vergadering van de L.K.P. te Amersfoort.

J.A. van Bijnen wordt landelijk sabotagecommandant.
 
Frankrijk   -   25-08-1944
Capitulatie van de Duitse troepen in Parijs.
 
Dordrecht   -   27-08-1944
Mosquito vliegtuigen van de 8th US Air Force beschieten de Moerdijk-bruggen.
 

 

Nederland   -   28-08-1944

Eerste wapendropping voor de L.K.P.
 
Frankrijk   -   27-08-1944
Parijs bevrijd.
 
 
Nederland   -   01-09-1944
Oprichting van de staf van B.N.S.
 
 
 
Nederland   -   03-09-1944
Begin van de spoorwegsabotage op grote schaal.
 
Groot-Brittannië / Nederland   -   03-09-1944
Prins Bernhard wordt benoemd tot bevelhebber van de Nederlandse Binnenlandse Strijd-krachten.
België   -   03-09-1944
Geallieerde troepen overschrijden de Frans-Belgische grens.
 
 
Nederland   -   04-09-1944
Bespreking tussen chef staf O.D. en Vertrouwensmannen.

De Duitsers kondigen in Nederland de uitzonderingstoestand af.
 
België   -   04-09-1944
Brussel en Antwerpen bevrijd.
 
 
Nederland   -   05-09-1944
Dolle Dinsdag. Als gevolg van geruchten over een snelle geallieerde opmars vanuit Zuid-Nederland haasten duizenden NSB’ers zich hals over kop naar Noord-Oost Nederland en zelfs Duitsland.

Uit kamp Vught worden ongeveer 3500 Nederlandse gevangenen overgebracht naar de concentratie kampen Sachsenhausen en Ravensbruck.

Opheffing van de Nederlandse Arbeidsdienst.

De laatste fase van het verzet is ingegaan door een toename van gewelddadiger verzetsacties.
 
Groot-Brittannië / Nederland   -   05-09-1944
Oprichting in Londen van de Nederlandse Binnenlandse Strijdkrachten. (B.S. en Stoottroepen komen voort uit de geledingen van de L.K.P. De Bewakingstroepen komen voort uit de geledingen van de O.D. ordedienst.
 
 
Nederland   -   07-09-1944
Oprichting van de Top-driehoek in Amsterdam.
 

 

Groot-Brittannië   -   08-09-1944

De eerste V2’s vallen op Londen.

Meer informatie!

 

Dordrecht   -   12 september 1944

Een RAF Halifax bommenwerper afkomstig van de basis Linton on Use Yorkshire op weg met 300 andere vliegtuigen naar Warne Eickel in het Duitse Ruhr gebied, voor een bombardement van een grote olieraffinaderij. Boven Strijen wordt de Halifax bommenwerper geraakt door Duits Flak geschut en stort uiteindelijk neer in Dordrecht. Hierbij komt de piloot P.C. Buck om het leven. De overig bemanningsleden verlaten het vliegtuig per parachute en worden korte tijd later gevangen genomen.

Dordrecht  -   12-09-1944
Een RAF Halifax bommenwerper wordt geraakt door Duits Flak geschut en stort neer in Dordrecht.
 

 

Nederland   -   14-09-1944
Amerikaanse troepen bevrijden Maastricht als eerste Nederlandse stad. Vier dagen later bezoekt Prins Bernhard de stad.
 
 
 
Nederland   -   15-09-1944
Laatste volledige L.O. Top-vergadering in Amsterdam.
 
 
 
Nederland   -   16-09-1944
Begin in Amsterdam van het Delta-Centrum.
 
 
Dordrecht  -   16/17-09-1944
Vliegtuigen van het RAF Bomber Command voeren beschietingen uit op de Moerdijk-Bruggen en de proberen daar de aanwezige Flak stellingen te vernietigen.

Meer informatie!

Nederland   -   17 september 1944

Operatie Market Garden: Begin van de eerste grote geallieerde actie op Nederlands grondgebied bedoeld om de belangrijke bruggen tussen Eindhoven en Arnhem in handen te krijgen en zo de weg vrij te maken voor een opmars naar Duitsland. De belangrijkste gebeurtenissen:

  • Britse- en Amerikaanse luchtlandingstroepen worden per parachute en zweefvliegtuigen afgezet langs de spoorlijn Arnhem-Utrecht (Wolfheeze, Heelsum). Tussen Groesbeek en Duitse grens en aan weerszijde van de Maasbrug bij Grave.
  • Intussen overschrijden Poolse troepen in Zeeuws-Vlaanderen de Belgisch-Nederlandse grens.
  • De geallieerde luchtlandingstroepen veroveren de Maasbrug bij Grave, de brug over het Maas-Waalkanaal bij Heumen en de bruggen over Aa, Dommel en Zuid-Willemsvaart.
  • Britse parachutisten nestelen zich aan de noordelijke oprit van de Arnhemse brug.
  • Via de BBC kondigt de Nederlandse regering in Londen voor bezet Nederland de spoorwegstaking af.

 

Nederland   -   17-09-1944
Operatie Market Garden.
 
 
 
Nederland   -   18-09-1944
Voortzetting van de operatie Market Garden: Britse luchtlandingen bij Arnhem, mislukte pogingen van Amerikaanse luchtlandingstroepen na de brug bij Grave ook de Waalbruggen in Nijmegen te bereiken, Amerikaanse troepen bevrijden Eindhoven.
 
 

Meer informatie!

Nederland   -   19 september 1944

Slecht weer bemoeilijkt versterking door de lucht van de geallieerde troepen bij Arnhem. De Duitse tegenstand in deze frontsector is sterker dan de geallieerde inlichtingendiensten hadden verondersteld. Belangrijkste gebeurtenissen van die dag:

  • Britse grondtroepen bereiken via de “corridor’ Nijmegen.
  • Vergeefse geallieerde pogingen de Waalbrug bij Nijmegen te veroveren en vanuit Oosterbeek Arnhem te bereiken.
  • Bij Son wordt een Duitse tankaanval afgeslagen.
  • De Poolse troepen in Zeeuws-Vlaanderen bevrijden o.a. Sas van Gent.
  • In het westen van Nederland verslechtert de voedsel -en brandstofsituatie.
  • De beschikbare hoeveelheid elektriciteit wordt gehalveerd.
  • De Duitse Luftwaffe bombardeert Eindhoven; ruim 200 burgerslachtoffers.
Nederland   -   19-09-1944
Slecht weer bemoeilijkt versterking door de lucht van de geallieerde troepen bij Arnhem. De Duitse tegenstand in deze frontsector is sterker dan de geallieerde inlichtingendiensten hadden verondersteld.
 
 
Dordrecht   -   20-09-1944
Duitse militairen zijn bezig met het aanbrengen van springladingen aan de spoorbrug over de Oude Maas tussen Dordrecht en Zwijndrecht. Tijdens dit aanbrengen gaat het mis; enkele aangebrachte springladingen ontploften voortijdig. Gevolg was een totaal vernield boogdeel van de spoorbrug. Onder de Duitse militairen vielen 17 doden en nog gewonden.
 
Nederland   -   20-09-1944
De Waalbruggen bij Nijmegen vallen onbeschadigd in geallieerde handen.

In Zeeland bevrijden de Poolse troepen Terneuzen.

Orde Dienst, Knokploegen en de Raad voor Verzet gaan over tot de Deltavorming.
 
 

Meer informatie!

Nederland   -   21 september 1944

Bij Arnhem en in de Betuwe verlopen de operaties niet in het voordeel van de geallieerde troepen. De belangrijkste gebeurtenissen van die dag.

  • Bij Arnhem slaan de Duitsers na verbitterde gevechten de parachutisten bij de verkeersbrug uiteen.
  • Bij Driel landen Poolse parachutisten.
  • De opmars van de geallieerde troepen vanuit Nijmegen, richting Arnhem wordt door de Duitsers tot staan gebracht.
  • In Zeeuws-Vlaanderen veroveren de Poolse troepen een groot deel van de oostelijke Schelde-oever.
  • Duitser beginnen met het vernielen van haveninstallaties in Rotterdam en Amsterdam.
Nederland   -   21-09-1944
Bij Arnhem en in de Betuwe verlopen de operaties niet in het voordeel van de geallieerde troepen.
 
 
 
Nederland   -   22-09-1944
Tienduizend Duitsers hebben bij Oosterbeek de Britse luchtlandingstroepen vrijwel omsingeld.

In het zuiden bevrijden de Britse troepen Weert.

Een Duitse pantserbrigade blokkeert tijdelijk de corridor.
 
 
 
Nederland   -   23-09-1944
Nieuwe Amerikaanse en Poolse luchtlandingen bij Grave.

De Duitsers bevelen de massale evacuatie van de Arnhemse burgerij.
 
 
 
Nederland   -   24/25-09-1944
In de nacht van 24/25 september mislukt een beperkte ontzettingspoging van de bedreigde Britten bij Oosterbeek.
 
 
 
Nederland   -   25/26-09-1944
De Britse troepen bij Oosterbeek verlaten in de nacht van 25/26 september hun stellingen, steken de Rijn over en trekken zich terug op Driel.
 
 
 
Nederland   -   27-09-1944
Helmond en Oss bevrijd.

Een verbod van rijkscommissaris Seyss-Inquart om voedseltransporten uit de overige delen van Nederland naar het Westen van het land toe te staan.
 
 
Dordrecht   -   30-09-1944
Door voortijdig ontploffen van de vernielingsladingen in een overspanning raakt de spoorbrug over de oude maas onherstelbaar beschadigd.

De door het springen van de spoorbrug vernielde internationale telefoon-, telegraaf en militaire kabels worden omgelegd via de verkeersbrug. Telefoonverkeer dagen gestremd.
 
Nederland   -   30-09-1944
Aanslag op een auto met Duitse militairen bij de ’Olden Aller” tussen Putten en Nijkerk.
 
 

 

 

 

 

Dordrecht   -   02-10-1944

Spoorbrug moerdijk door bombardement onbruikbaar geworden, verkeersbrug na opruim- en herstelwerkzaamheden weer in gebruik.
 
Nederland   -   01-10-1944
Na een aanslag op Duitse soldaten bij Putten, op de Veluwe, worden in dit dorp alle mannen tussen 18 en 30 jaar gearresteerd en in de loop van de maand overgebracht naar het concentratiekamp Neuengamme in Duitsland. Van de 582 gearresteerden overleven er slechts 49 de oorlog.

Afkondiging van het Oorlog Vrijwilligersbesluit. Jonge mannen als oorlogsvrijwilliger in dienst van het Nederlandse leger tot 3 à 6 maanden na de bevrijding.
 

 

 

 

 

Groot-Brittannië / Zweden   -   02-10-1944

De Nederlandse regering in Londen vraagt (de neutraal gebleven) Zweedse regering voedsel te sturen naar hongerend Nederland.
 
Dordrecht   -   03-10-1944
Duitsers verwijderen spoorrails en bielsen van spoorbrug Oude Maas tot in station Zwijndrecht.
 
Nederland   -   03-10-1944
In Eindhoven beginnen de uitzendingen van radio “Herrijzend Nederland”.

Begin van de bombardementen door de Britse RAF van de dijken van het eiland Walcheren. De volgende bombardementen vinden plaats op 7 en 11 oktober, het grootste gedeelte van het eiland loopt onder water.
 
 
Dordrecht   -   06-10-1944
Basculekelder aan de Zijndrechtse kant van de Zwijndrechtse verkeersbrug door de Duitsers voorzien van springladingen, ontsteking op de Zwijndrechtse oever.
 
Nederland   -   06-10-1944
Bombardement op Hengelo, eist 125 doden.

Canadese troepen beginnen de aanval op het westelijke gedeelte van Zeeuwsch-Vlaanderen.
 
 
 
Nederland   -   07-10-1944
Razzia’s: de Duitse klopjacht in geheel bezet Nederland op mannen tussen 17 en 50 jaar begint in Amersfoort. Zij zijn nodig om te werken aan de Duitse verdedigingsposities.
 
 
 
Nederland   -   08-10-1944
Duitsers vorderen alle veerponten voor troepentransporten bij Anna Jacobapolder-Zijpe
 
 
Dordrecht   -   09-10-1944
Aanlegsteiger veer Kop van 't Land door de Duitsers vernield.
 
Nederland   -   09-10-1944
Canadese amfibietroepen landen in het westelijk gedeelte van Zeeuwsch-Vlaanderen.
 
 
 
Nederland   -   14-10-1944
Bevrijding van Overloon na een hevig slag van infanterie en tanks.
 
 
 
Nederland   -   16-10-1944
De geallieerde troepen veroveren Woensdrecht en snijden daar de Duitse troepen op Walcheren en Noord- en Zuid Beverland af van de Duitse hoofdmacht in Nederland.
 
 

 

Dordrecht   -   20-10-1944

Aankomst van 400 man Grunne Politzei.

9 bommenwerpers van de 2th US Tactical Air Force voeren een aanval uit op de Moerdijkbruggen. Hierbij worden 15 ton aan brisantbommen afgeworpen met als resultaat slechts schade aan een aantal boogoverspanningen.
 
Nederland   -   18-10-1944
Britse troepen bevrijden zwaar gehavend Venray.

In Zuid-Holland decreteren de Duitsers de verplichte inlevering van textiel ten behoeve van hun troepen.
 
 
 
Nederland   -   23-10-1944
In Amsterdam begint een centrale keuken voedsel uit te reiken aan een hongerende bevolking.
 
 
Dordrecht   -   24-10-1944
Geallieerde luchtaanval op een Duits bunkercomplex van de 719e Infanterie Divisie van Gen. H.Reinhart en de staf van het 15e Duitse leger, van Gen. oberst. C.G. Von Zangen gehuisvest in park Merwesteijn te Dordrecht. Het resultaat is ca. 80 bommen en raketten zijn neergekomen. De schade was groot: 28 panden totaal vernietigd, 13 bijna geheel, 79 zwaar, 208 minder zwaar en 1067 licht beschadigd. Onder de Dordtse burgers waren 69 doden te betreuren en vermoedelijk 220 omgekomen Duitse militairen.
 
Nederland   -   24-10-1944
Aan de Amsterdamse Apollolaan worden 29 mensen gefusilleerd, een represaillemaatregel na een aanslag, een dag eerder, op een SD functionaris in de hoofdstad.

Canadese troepen zetten de aanval in op de Duitse posities op Zuid-Beverland.
 
 
 
Nederland   -   25-10-1944
Het verzet pleegt een overval,op een politiebureau in Rotterdam en bevrijdt 40 gevangenen.

In Amsterdam wordt de levering van gas gestaakt.
 
 
 
Nederland   -   27-10-1944
De bevrijding van de plaatsen, Bergen op Zoom, ’s Hertogenbosch en Tilburg.
 
 
Dordrecht   -   29-10-1944
41 Marauder vliegtuigen van de 2th Tactical Air Force deden opnieuw een aanval op de Moerdijk-bruggen. Deze keer werd er 56 ton aan brisantbommen afgeworpen.
 
Nederland   -   29-10-1944
De plaatsen Breda en Goes zijn bevrijd.
 
 
Dordrecht   -   30-10-1944
B26 bommenwerpers en US Bostons van de 2th Tactical Air Force bestoken de Moerdijkbruggen.
 
Nederland   -   30-10-1944
Duitse troepen verlaten Zuid-Beverland en trekken zich terug op Walcheren. Het eiland van Tholen is bevrijd.

Drastische daling van de voedsel rantsoenen in de westelijke delen van Nederland.
 
 
 
Nederland   -   01-11-1944
Geallieerde landingen bij Vlissingen en Westkappele.
 
 
 
Nederland   -   02-11-1944
Noord-Beverland in geallieerde handen. Op Walcheren wordt Zoutelande bevrijd.
 
 
 
Nederland   -   04-11-1944
De plaatsen Steenbergen en Geertruidenberg bevrijd.
 
 
 
Nederland   -   05-11-1944
Duitse eenheden blazen in het plaatsje Heusden het stadhuis op. Om te voorkomen dat dit na hun terugtocht door de geallieerden zal worden gebruikt als observatiepost. In het gebouw schuilen echter 150 Heusdenaren voor het granaatvuur; 134 burgers komen bij de explosie om het leven.
 
 
Dordrecht   -   06-11-1944
De geallieerde troepen bereiken het Hollands Diep. De verkeersbrug over het Hollands Diep tussen Dordrecht en de Moerdijk opgeblazen door Duitse militairen waarbij 4 brug overspanningen werden vernield.
 
Nederland   -   06-11-1944
Middelburg bevrijd.
 
 
 
Nederland   -   08-11-1944
Het eiland van Walcheren geheel in geallieerde handen.
 
 
Dordrecht   -   09-11-1944
1e grote razzia in Dordrecht.
 
Nederland   -   09-11-1944
Westelijk Noord-Brabant geheel in geallieerde handen.
 
 
 
Nederland   -   10/11-11-1944
Na de grootscheepse razzia’s in Rotterdam en Schiedam worden 50.000 mannen getransporteerd naar Duitse verdedigingswerken, in Nederland en Duitsland. 16 personen uit de illegaliteit gefusilleerd.

Eerste twee Biesbosch crossings van uit Sliedrecht en Werkendam.
 
 
 
Nederland   -   15-11-1944
Overval door de K.P. op de Nederlandse bank te Almelo. Buit fl.46.000.000.
 
 
Dordrecht   -   17-11-1944
De spoorbrug over het Hollands Diep, tussen Dordrecht en de Moerdijk opgeblazen door Duitse militairen. Hierbij worden 6 brug overspanningen vernield. De opdracht kwam rechtstreeks van Adolf Hitler via het OKW in Berlijn. Met als doel, de geallieerde opmars vanuit het zuiden zo snel mogelijk te stuiten.
 

 

Nederland   -   26-11-1944

Geallieerde vliegtuigen bombarderen het gebouw van de Duitse SD in de Amsterdamse Euter-pestraat (thans Gerrit van der Veenstraat).

Dreigende hongersnood, dit is het begin van vele voedseltochten op zoek naar eten elders. Een schatting is dat er 50.000 per dag op weg zijn op zoek naar eten. Gevolg is dat er bakkerskarren en voedseltransporten worden geplunderd.
 
 
Dordrecht   -   30-11-1944
Grote troepenverplaatsing door Dordrecht naar Gorinchem via veer Papendrecht en Baanhoekbrug.
 

 

Nederland   -   01-12-1944

Aanvang Biesbosch crossings van de Groep Albrecht.
 
 
 
Nederland   -   04-12-1944
De Duitsers vernielen de Rijndijken, waardoor de Betuwe onder water loopt.

In Noord- en Zuid-Holland en in Utrecht wordt het broodrantsoen teruggebracht tot 1000 gram per persoon per week.
 
 
Dordrecht   -   08-12-1944
Moord gepleegd met een politieke achtergrond.
 
Nederland   -   08-12-1944
Leeuwarden, het Nederlandse verzet overvalt het Huis van Bewaring en bevrijdt 51 gevangenen.

Leden van de verzetsbeweging plegen een overval op het Hoofdbureau van Politie te Rotterdam en bevrijden een groot aantal gevangenen.
 
 
Dordrecht   -   11-12-1944
Moord gepleegd met een politieke achtergrond.
 
Nederland   -   11-12-1944
Overval op het Huis van Bewaring in Assen, 29 gevangenen worden bevrijd.
 
 
 
Nederland   -   14-12-1944
In Noord- en Zuid-Holland wordt het gebruik van elektriciteit verboden.

Duitse bekendmaking van de zgn. ‘Liese-Aktion’(de totale arbeidsinzet).
 
 

 

Dordrecht   -   19-12-1944

Moord gepleegd met een politieke achtergrond.
 
 
België   -   16-12-1944
Grootscheeps Duits tegenoffensief in de Ardennen. De bedoeling is door te stoten naar Antwerpen.
 
 
Nederland   -   24-12-1944
De Duitse bezetter verplicht alle mannen tussen de 16 en 40 jaar zich aan te melden voor de verplichte arbeid in Duitsland. De afgekondigde maatregel geldt voor Noord- en Zuid-Holland en Utrecht.
 

 

België   -   26-12-1944

Het Duitse Ardennenoffensief mislukt. De omsingelde stad Bastogne wordt ontzet.
 
 
Nederland   -   29-12-1944
In geheel Nederland worden alle mannen van 17 tot 40 jaar opgeroepen voor de Arbeitsinzet in Duitsland (ook in Dordrecht).
 
 
 
Nederland   -   31-12-1944
De rooms-katholieke aartsbisschop van Utrecht en de bisschop van Haarlem roepen in een herderlijk schrijven de boeren in bezet Nederland op voedsel af te staan aan de noodlijdende bevolking als de Nederlandse autoriteiten zulks vragen.

Inmiddels zijn de hongertochten begonnen. Vanuit de grote steden in het westen trekken de bewoners het platteland op om voedsel te kopen, te ruilen of desnoods te stelen.
 
 
1945
 
Dordrecht   -   03-01-1945
De arrestatie door de S.D. van koerierster Lenie Dicke.
 
 
 
Dordrecht   -   05-01-1945
Oproep van de Duitse bezetter in Dordrecht. Op vordering, melden bij het gewestelijk Arbeidsbureau.
 
Nederland   -   05-01-1945
Amsterdam, het verzet pleegt een overval op het aanmeldingskantoor voor verplichte tewerkstelling.
 
 
Dordrecht   -   05/06-01-1945
1e poging door het verzet en de B.S. ter bevrijding van de koerierster Lenie Dicke uit het Huis van bewaring aan de Doelstraat.

2e poging door het verzet en de B.S. ging niet door vanwege verhoogde Duitse activiteiten rond de Doelstraat. Betrof een grote inbraak bij een bedrijf aan de Doelstraat.
 

 

 

 

Nederland   -   06-01-1945

Als represaille voor de overval op een Amsterdams aanmeldingskantoor op 5 januari, worden door de Duitse bezetter 26 mensen gefusilleerd.
 
 
Dordrecht   -   07/08-01-1945
Geslaagde poging van het verzet en de B.S. om de koerierster Lenie Dicke te bevrijden uit het Huis van Bewaring aan de Doelstraat. In totaal werden er 82 gevangenen bevrijd, inclusief Lenie Dicke.
 
 

Meer informatie!

Dordrecht   -   12 januari 1945

Dordrecht, 2e razzia vindt plaats in de buitenwijken van de stad.

Bij geen gehoor werd door de Duitse bezetter een Stellingsbevel achtergelaten in de brievenbus. Dat men zich op 13 januari 1945 diende te melden op de onderstaande locatie in Dordrecht:

  1. Mariaschool
  2. Ambachtschool Reeweg-Oost
  3. Julianaschool, van Strijsingel 286
  4. Benthienkazerne, Buiten Walevest

Er is door de Duitse bezetter een verbod ingesteld dat elk verkeer op straat tot nader order is verboden. Wie in het bezit van wapens is, wordt ter dood gebracht. Vergunningen om te verblijven voor en of na Sperrtijd komen te vervallen.

Het is verboden om het gebied Dordrecht te verlaten. Vaartuigen die de Dordtse overs verlaten worden onder vuur genomen.

Dordrecht  -   12-01-1945
Dordrecht, 2e razzia vindt plaats in de buitenwijken van de stad.
 
 
 
Dordrecht   -   13-01-1945
2e razzia vindt nu plaats in het centrum van de stad. Totaal over twee dagen ca. 350 mannen opgepakt.
 
Nederland   -   13-01-1945
Suikerbieten komen ook in de distributie.
 
 
 
Nederland   -   16-01-1945
Tot zinken brengen van de ‘S.S. Westerdam’ en de bok “Titan”in de haven van Rotterdam.
 
 

 

Dordrecht   -   22-01-1945

Opnieuw een razzia in Dordrecht door de Sicherheits Dienst - controle op persoonsbewijs; resultaat is ca. 300 gevangenen.

Stationsweg- Burg. de Raadtsingel, Villa Simpang. Door de Typhoons van de RAF is getracht dit hoofdkwartier dan de Duitse S.D. S.I.P.O. en Grunne Politzei te bombarderen, hetgeen is mislukt door aanhoudende mist. De bommen komen terecht in het gebied waar Burg. de Raadtsingel, Dubbeldamseweg, Toulonselaan en Transvaalstraat samen komen.
 
Nederland   -   18-01-1945
1e executie van 16 mensen uit kringen van LKP, RVV en OD bij het theehuis Rozenoord aan de Amsteldijk in Amsterdam.
 
 
 
Nederland   -   25-01-1945
De centrale keukens in de grote steden in het westen van het land verlagen het dagelijks rantsoen van ¾ naar een ½ liter.
 
 
Dordrecht   -   28-01-1945
Stationsweg- Burg. de Raadsingel, Villa Simpang. Door de Typhoons van de 2th Tactical Air Force is een beschieting met raketten uitgevoerd op het hoofdkwartier van de Duitse S.D. S.I.P.O. en Grunne Politzei. De villa wordt met de grond gelijk gemaakt, waarbij 18 doden vielen en 29 mensen gewond raakten.
 
Nederland   -   28-01-1945
In de haven van Delfzijl lopen de eerste schepen met voedsel uit Zweden binnen. Pas eind februari begint de distributie van dit voedsel.
 
 
 
Nederland   -   29-01-1945
Broodrantsoen verlaagt tot 500 gram per week.
 
 
 
Nederland   -   30-01-1945
2e executie van 5 mensen uit kringen van de Amsterdamse KP bij het theehuis Rozenoord aan de Amsteldijk in Amsterdam.
 
 
 
Nederland   -   31-01-1945
3e executie van 6 mensen uit kringen van het verzet bij het theehuis Rozenoord aan de Amsteldijk in Asterdam.
 
 
 
Nederland   -   02-02-1945
Aanslag op NSB procureur- generaal J. Feitsma bij het Hof in Amsterdam. Aanslag waarbij J. Feitsma werd gedood, werd uitgevoerd door een verzetsman op de fiets.
 
 
 
Nederland   -   07-02-1945
4e executie van 5 bekende Amsterdammers, bij het theehuis Rozenoord aan de Amsteldijk in Amsterdam.
 
 

 

 

Dordrecht   -   15-02-1945

Een bomaanslag gepleegd door het verzet op het kantoor, aan de Nicolaas Maessingel 137, van de beruchte SD-ers Cornelius (Drogsler en Neumann (Bodeckler)). Voorgevel van het pand opgeblazen geen slachtoffers.
 
Nederland   -   08-02-1945
De geallieerde beginnen een offensief vanuit het gebied rond Nijmegen, in de richting van Duitsland.
 
Groot-Brittannië / Nederland   -   08-02-1945
Koningin Wilhelmina benoemt Gerbrandy tot formateur van een nieuw kabinet, dat tot stand komt na grote spanningen tussen de Koningin en de premier. In dit kabinet zitten ook enkele ministers uit het bevrijde deel van Nederland.
 
Dordrecht   -   18-02-1945
Het gehele eiland van Dordrecht wordt tot Sperr gebied verklaard. Het eiland is niet te betreden zonder een passeerbewijs.
 
 
 
Dordrecht   -   23-02-1945
Zuidhaven en Oosthaven door Duitsers vernield en vol mijnen gelegd.

Duitsers vernielen 5 bruggen en ondermijnen twee andere in de polder de Zuidpunt, Louisa polder en Polder de Biesbosch.

Dordrecht   -   23/24-02-1945
Gehele eiland van Dordrecht is nu Sperrgebiet. Er staan per twee kilometer 2 Duitse soldaten opgesteld.
 
 
 
Dordrecht   -   25-02-1945
Louisapolder door Duitsers onder water gezet.
 
 
 
 
Nederland   -   27-02-1945
5e executie van 5 mensen uit het verzet, bij het theehuis Rozenoord aan de Amsteldijk in Amsterdam.
 
 
Dordrecht   -   28-02-1945
Duitsers kondigen inundatie van alle polders zuidelijk van Wieldrechtse Zeedijk per 3 maart aan. In het gebied reeds aanwezige noodbruggen voor bevolking worden door Duitsers verwijderd
 
 
 
 
Nederland   -   01-03-1945
De plaatsen Roermond en Venlo zijn bevrijd.
 
 
Dordrecht   -   03-03-1945
De Duitsers zetten de sluizen open van de Dordtse Biesbosch zuid en bij de Wieldrechtse Zeedijk. Ook de sluizen langs de verkeersweg Dordrecht – Zwijndrecht zodat deze delen van Dordrecht onder water komen te staan.
 
Nederland   -   03-03-1945
Een Brits bombardement op het Haagse Bezuidenhout eist meer dan 500 doden.
 
 
 
Nederland   -   07-03-1945
Het Nederlandse verzet pleegt bij de Woeste Hoeven, tussen Apeldoorn en Arnhem, een aanslag op een Duitse auto. Bij toeval bevindt zich in deze auto de Hohere SS- und Polizeifuher Rauter. Als represaillemaatregel worden door de Duitsers 263 Nederlanders gefusilleerd.
 
 
 
Nederland   -   08-03-1945
6e executie van 53 gevangenen uit Amsterdam, bij het theehuis de Rozentuin aan de Amsteldijk in Amsterdam. Dit als represaille maatregel voor de aanslag op SS generaal H.A. Rauter.
 
 
Dordrecht   -   10-03-1945
Rijksweg bij Willemsdorp door Duitsers vernield en versperd.

Aanvoer landmijnen per schip aan Wieldrechtse kade, worden opgeslagen in groepsschuilplaats Gravenstein. Aanleg mijnenvelden ten zuiden van Gravenstein.
 
 
 
 
Nederland   -   12-03-1945
Amsterdam, aan het Weteringplantsoen worden 36 politieke gevangenen gefusilleerd.
 
 
Dordrecht   -   13-03-1945
Duitsers voorzien dijk tussen kilweg en Reeweg zuid van springladingen om in geval van terugtocht het eiland onder water te zeten.
 
Nederland   -   13-03-1945
Koningin Wilhelmina passeert de Nederlandse grens bij Eede (Zeeuws Vlaanderen), het begin van een kort bezoek aan de drie bevrijde zuidelijke provincies.
 
 
Dordrecht   -   14-03-1945
Verdedigingsvoorbereiding 3 st 10 cm Houwitser bij xx; 3 st 7,5 cm veld bij Krab- en Landzicht; 1 st 7,5 cm veld bij Zanddijk.

Duitsers bereiden bouw van een betonnen bunker voor op de hoek van de Zeehavenlaan met de Zuidendijk.
 
 
 
Dordrecht   -   15-03-1945
Inundatie delen van het eiland van Dordrecht voorlopig opgeschort.
 
 
 
Dordrecht   -   21-03-1945
Duitsers slaan grote hoeveelheid landmijnen op op Amstelwijk.
 
 
 
Dordrecht   -   23-03-1945
Verdedigingsvoorbereiding 3 st 7,5 cm veld bij boerderij Overkerk en 1 st 7,5 cm veld bij Zanddijk weggevoerd, vervangen dooor 3 st 7,5 cm veld bij Krab- en Landzicht.

Duitsers voeren laatste artilleriegeschut af van het Eiland van Dordrecht
 
 
 
Dordrecht   -   29-03-1945
Duitsers blazen laatste intacte bogen spoorbrug Oude Maas op.

Duitsers slepen kleine rijnaken naar wantijspoorbrug.

Verdedigingsvoorbereiding 2 st 7,5 cm veld bij boerderij Overkerk, 1 st 7,5 cm veld bij Zanddijk.
 
 
 
 
Nederland   -   30-03-1945
Begin van de bevrijding van de Achterhoek.
 
 
 
Nederland   -   31-03-1945
7e executie van 5 verzetsmensen uit het Huis van Bewaring aan de Weteringschans, bij het theehuis Rozenoord aan de Amsteldijk in Amsterdam.
 
 
 
Nederland   -   04-04-1945
De gehele Achterhoek bevrijd.
 
 
Dordrecht   -   05-04-1945
Duitsers breken spooremplacement Dordrecht op en voeren rails af via betuwelijn richting Sliedrecht.

Duitsers maken mitrailleurnesten in spoordijk betuwelijn richting Sliedrecht.
 
Nederland   -   05-04-1945
Zware gevechten om Zutphen.
 
 

 

Dordrecht   -   07-04-1945

Viaducten en andere kunstwerken, waaronder die bij de Nieuwe verkeersweg worden door Duitse pioniers opgeblazen. De kade van de Zeehaven is ondermijnd. Het spoorweg emplacement en diverse sporen zijn vernield.
 
Nederland   -   06-04-1945
Texel. Opstand van 800 door de Duitsers vastgehouden Georgische krijgsgevangenen. Na een verbitterende strijd van 15 dagen wordt de opstand neergeslagen. 565 Georgiers en 117 Nederlanders verliezen in deze actie het leven.
 
 
 
Nederland   -   07/08-04-1945
Landing van Franse parachutisten (operatie Amherst) in het gebied tussen Groningen, Coevorden en Meppel.
 
 
Dordrecht   -   10-04-1945
Duitsers blazen drie viaducten over de rijksweg op, een vierde wordt geladen.
 
Nederland   -   10-04-1945
Bevrijding van de stad Deventer.
 
 
Dordrecht   -   12-04-1945
Duitsers doorgraven Buitendijk, Schenkeldijk en Oude Veerweg tbv verbetering watertoevoer inundaties.
 
Nederland   -   12-04-1945
Kamp Westerbork bevrijd.

Onverwachte overlijden van de Amerikaanse president Franklin D. Roosevelt. Hij wordt opgevolgd door Harry S. Truman.

Gesprek in Den Haag tussen Seyss-Inquart en A.J.Th van Vught en jhr. P.J. Six.
 
 
Dordrecht   -   13-04-1945
De Duitsers zijn bezig om alle toegangswegen van- en naar Dordrecht te versperren.
 
Nederland   -   13-04-1945
Bevrijding van de stad Meppel.

Gesprek in Den Haag tussen Seyss-Inquart en J.v.d. Gaag en L. Neher.
 
Oostenrijk   -   13-04-1945
De Russen veroveren de stad Wenen.
 
Dordrecht   -   14-04-1945
Rijksweg bij oprit Zwijndrechte brug door Duitsers vernield.

Duitsers versperren alle toegangswegen naar Dordrecht.
 
Nederland   -   14-04-1945
De ontvolkte stad Arnhem bevrijd.

Assen bevrijdt.

8e executie van 10 mensen uit het verzet die gedetineerd waren in het Huis van bewaring aan de Weteringschans, bij theehuis de Rozentuin aan de Amsteldijk in Amsterdam.
 
 
Dordrecht   -   15-04-1945
Duitsers bouwen pontonbrug naast de Alblasserdamse brug.
 
Nederland   -   15-04-1945
De geallieerde bereiken bij Zoutkamp de Waddenzee.
 
 
 
Nederland   -   16-04-1945
Duitse troepen in de stad Groningen capituleren.
 
 
Dordrecht   -   17-04-1945
De spoorbrug bij de Baanhoek over de Beneden Merwede tussen Dordrecht en Sliedrecht wordt door de Duitser opgeblazen. Doel hiervan is de Geallieerde opmars uit het zuiden te vertragen.

De spoorbrug over het Wantij in Dordrecht, door de Duitsers opgeblazen.
 
Nederland   -   17-04-1945
De Duitsers blazen de dijk van de Wieringermeerpolder op; de bevolking wordt geëvacueerd.

Leeuwarden en Groningen bevrijdt.
 
 
Dordrecht   -   19-04-1945
Duitsers bereiden afsluiting Dordtsche Kil voor, veerpont Wieldrecht moet in de doorvaartopening tussen de mijnenvelden worden afgezonken.
 
 
 
 
Nederland   -   20-04-1945
De Duitsers laten de Beemster en de Schermer onder water lopen.
 
 
 
Nederland   -   21-04-1945
De Duitsers blazen de sluizen bij IJmuiden op.
 
 
 
Nederland   -   24-04-1945
In Amsterdam stopt de centrale keuken. Diezelfde dag meldt radio Oranje dat er vanuit de lucht voedsel zal worden gedropt boven westelijke Nederland. Een voorbarig bericht: de Duitsers staan de dropping niet toe.
 
 
 
Nederland   -   25-04-1945
Geallieerde eenheden bereiken de Grebbelinie, die in februari en maart is versterkt door Russische en Nederlandse dwangarbeiders.
 
 
 
Nederland   -   26-04-1945
Seyss-Inquart wijst in westelijk Nederland vier plaatsen aan waar geallieerde vliegtuigen voedsel mogen afwerpen.

Koningin Wilhelmina en Juliana landen op de vliegbasis Gilze Rijen en vestigen zich op het landgoed Anneville bij Breda.
 
 
Dordrecht   -   27-04-1945
Duitsers brengen 20 lege rijnaken tot zinken in Nieuwe Merwede bij Kop van 't Land als rivierversperring.
 
 
 
 
Nederland   -   28-04-1945
In Achterveld vinden de eerste besprekingen plaats over de voedselvoorziening in West-Nederland.
 
 
 
Nederland   -   29-04-1945
Vliegtuigen van de RAF werpen het eerste voedsel uit boven Den Haag, Duindigt en de vliegvelden Valkenburg en Waalhaven. In de eerste negen volgende dagen wordt er eveneens voedsel gedropt bij Amsterdam, Rotterdam, Gouda en Haarlem.
 
 
Dordrecht   -   30-04-1945
Duitsers vorderen evacuatie oostelijk deel Eiland van Dordrecht, vermoedelijk t.b.v. komende inundatie.

Duitsers maken uitgebreide mijnenvelden in niet-geinundeerde noordelijke deel Eiland van Dordecht.
 
Nederland   -   30-04-1945
Seyss-Inquart en de Amerikaanse generaal W. Bedell Smith voeren in Achterveld besprekingen over de capitulatie van de Duitse troepen in Nederland. Eveneens aanwezig: prins Bernhard, de Britse generaal De Guingand en de Russische generaal Soesloparow.
 
Duistland   -   30-04-1945
Adolf Hitler pleegt zelfmoord in de Fuherbunker te Berlijn.
 
Dordrecht   -   01-05-1945
Duitsers blazen masten 20 tm 24 van de hoogspanningslijn Dordrecht-Geertruidenberg op.
 
 
 
 
Nederland   -   02-05-1945
Met toestemming van de Duitsers begint, dwars door de Grebbelinie, het transport van voedsel over de weg naar westelijk Nederland.
 
Duitsland   -   02-05-1945
De capitulatie van de Duitse troepen in Berlijn.
 
 
Nederland   -   02/03-05-1945
Seyss-Inquart verlaat Nederland per torpedoboot.
 
Italië   -   02/03-05-1945
In Italie capituleren de Duitse troepen.
 
 
Nederland   -   04-05-1945
Capitulatie van Duitse troepen in Nederland, Denemarken, Noorwegen, en Noordwest Duitsland.

Kamp Schoorl wordt een bewaringskamp voor foute Nederlanders tot december 1946.
 
  -   04-05-1945
Capitulatie van Duitse troepen in Nederland, Denemarken, Noorwegen, en Noordwest Duitsland.
 
 
Nederland   -   06-05-1945
In de aula van de Landbouw-Hogeschool in Wageningen, ondertekent de bevelhebber van de Duitse troepen in Nederland J. Blaskowitz, ten overstaan van de Canadese generaal Ch. Foulkes, de capitulatie- overeenkomst die hem op 5 mei in hotel ‘de Wereld’ was overhandigd. Eveneens aanwezig, prins Bernhard.
 
 
 
Nederland   -   07-05-1945
Amsterdam viert de bevrijding. Op de Dam openen Duitse mariniers vanuit de Grote Club onverwacht het vuur op de feestende menigte. 22 Amsterdammers worden gedood, 60 gewond.
 
Frankrijk   -   07-05-1945
In Reims Frankrijk, wordt de onvoorwaardelijke Duitse overgave getekend.
 
 
Nederland   -   08-05-1945
Ridderkerk / Bolnes. Schietpartij met dodelijke afloop tussen leden van de B.S. en Duitse militairen. Er worden 9 mensen doodgeschoten.
 
Verenigde Staten   -   26-06-1945
Nederland en 49 andere staten ondertekenen in San Francisco het handvest van de Verenigde Naties.
 
 
 
Verenigde Staten   -   16-07-1945
Bij Los Alamos, in de woestijn van New-Mexico, brengen de Amerikanen de eerste atoombom tot ontploffing.
 
 
Nederland   -   02-08-1945
De prinsessen Beatrix en Irene keren terug naar in Nederland. Zij worden naar Nederland te-ruggevlogen door Soldaat van Oranje, Erik Hazelhoff Roelzema. Op het vliegveld Teuge zet Prinses Margriet haar eerste stapjes op Nederlandse bodem. Alle Oranjes zijn terug in Neder-land.
 

 

 

 

Japan   -   06-08-1945

Een atoombom op de Japanse stad Hirosjima: 71.000 doden, 68.000 gewonden.
 
 
 
Sovjet-Unie   -   08-08-1945
De Sovjet Unie verklaart Japan de oorlog.
 
 
 
Japan   -   09-08-1945
Een atoombom op de Japanse stad Nagasaki: 35.000 doden, 60.000 gewonden.
 
 
 
Japan   -   14-08-1945
De onvoorwaardelijke capitulatie van Japan.
 
 
 
Nederlands-Indië   -   17-08-1945
Soekarno roept in Batavia de republiek Indonesie uit.
 
 
 
Japan   -   02-09-1945
Ondertekening van de Japanse capitulatie-overeenkomst op het Amerikaanse slagschip ‘Missouri”.
     

  Laatste update: woensdag 30 maart 2022.

Naar boven
Naar boven

© Copyright 2008 - 2024  Stichting Museum 1940 - 1945  |   Alle rechten voorbehouden  |   Disclaimer  |  Cookies  |  Privacyverklaring